Ülkemizde son 10 yıl zaman zarfında ekonomik ve sosyal alanlarda yaşanan reform süreçlerinin bazılarını hatırlamak ve paylaşmakta yarar görmekteyim.
Yazımda paylaşacağım reformlar için ne kadar geç kaldığımızı ve alınması gereken çok yolun olduğunu göreceğimizi düşünüyorum.
Demiryolu Ağı Uzunluğunun Artırılması ve Hızlı Tren Projeleri
Demiryollarında son on yıllık dönemde önemli atılımlar gerçekleştirilmiştir. Bu sayede, Japonya’nın 1957’de, Avrupa’nın ise 1965’de kullanmaya başladığı yüksek hızlı trenle Türkiye, tarihinde ilk defa, Ankara-Eskişehir etabının hizmete girmesiyle 13 Mart 2009’da tanışmıştır. 2011 yılında ise Ankara-Konya yüksek hızlı tren hattı tamamlanarak hizmete açılmıştır. Ankara-Sivas ve Ankara-İzmir yüksek hızlı tren hatlarının inşaatları ise devam etmektedir. 2003 yılından günümüze toplam 888 kilometre yüksek hızlı tren hattı hizmete sokulmuştur. Böylece Türkiye, dünyanın 8. Avrupa’nın ise 6. Yüksek Hızlı Tren (YHT) işletmecisi haline gelmiştir.
Bölünmüş Yolların Artırılması ve Karayolu Trafiğinin Rahatlaması
Ülkemiz karayollarındaki trafik kazalarının en aza indirilmesi ve özellikle de kapasite yetersizliği sebebiyle düşen hizmet seviyesinin yükseltilmesi amacıyla son on yılda yaklaşık 85 milyar TL’lik bir yatırımla 16 bin 152 kilometre bölünmüş yol yapılmıştır. Böylece 2002 yılında 6.101kilometre olan toplam bölünmüş yol uzunluğu, 2012 yılı itibariyle 22.253 km’ye çıkarılmıştır. Bölünmüş yolla birbirine bağlanan şehir sayısı ise altıdan yetmiş dörde yükseltilmiştir. Yine bu dönemde, uluslararası taşımacılıkta bir köprü görevi gören Türkiye’nin, limanlarını sınır kapılarına bağlayan 11 bin 749 kilometre uzunluğundaki kuzey güney akslarının da 8 bin 823 kilometresi tamamlanmıştır.
Havalimanlarının, Havayolu Trafiği ve Yolcu Sayısının Artması
Türkiye’de aktif havaalanı sayısı 2003 yılında 26 iken, bu sayı 2012 yılında 49’a yükselmiştir. Mevcut havalimanları, yenilenerek daha modern bir hale getirilmiştir.
2000’li yılların başında sadece THY tarafından 2 merkezden 26 noktaya yapılan tarifeli iç hat seferleri, özel sektör kuruluşlarının da iç hatlarda tarifeli seferlere başlamasıyla birlikte, 2012 yılı sonu itibariyle 6 havayolu ile 7 merkezden 49 noktaya gerçekleşmektedir.
Türkiye ile hava ulaştırma anlaşması bulunan ülke sayısı, son on yılda 81’den 143’e yükselmiş; Türkiye’den yurtdışına gerçekleştirilen uçuş noktası sayısı da 60’dan 192’ye çıkmıştır.
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nın verilerine göre; Türkiye genelindeki uçak trafiği son on yılda yüzde 160 artarak, 2012 sonunda 1 milyon 376 bin 486’ya ulaşmıştır.
Köylerin Altyapısını Destekleme Projesi (KÖYDES)
Cumhuriyet tarihinin en büyük kırsal kalkınma projesi olarak tarihe geçen KÖYDES Projesi ile Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri başta olmak üzere kırsal alanda yaşayan vatandaşlarımızın hayatını kolaylaştıran önemli ve sonuç alıcı yatırımlar gerçekleştirilmiştir. KÖYDES Projesi; içme suyu ve yolu bulunmayan veya yetersiz olan köy ve bağlılarının, yeterli ve sağlıklı içme suyuna kavuşturulması ve köy yollarının standardının yükseltilmesi amacıyla 2005 yılında başlatılmıştır. KÖYDES Projesi kapsamında, ülke genelinde sağlıklı içme suyu ve yolu olmayan köy kalmamıştır.
Kalkınma Ajansları
Kamu kesimi, özel kesim ve sivil toplum kuruluşları arasında iş birliğini geliştirmek ve yerel potansiyeli harekete geçirmek amacıyla 2006 yılından bu yana faaliyet gösteren ve 2009 yılı itibariyle kuruluş süreci tamamlanıp sayıları yirmi altıya ulaşan Kalkınma Ajansları sayesinde bölgeler arası ve bölge içi gelişmişlik farklarının azaltılmasına yönelik önemli ilerlemeler kaydedilmiştir.
Sosyal Yardım/ Destek Uygulamaları
Hizmetin ve ihtiyacın gerekliliği ölçüsünde farklı, yeni ve kapsayıcı sosyal yardım ve sosyal destek programları uygulanmış ve bu hizmetlere ihtiyacı olan vatandaşlarımızın tamamına yakını bu programlar kapsamına alınmıştır. Bu somut programlar içerisinde;
• Tüm ilköğretim ve ortaöğretim öğrencilerine ücretsiz ders kitabı verilmesi,
• Yaklaşık 3 milyon çocuk için annelere “Şartlı Eğitim ve Şartlı Sağlık Yardımları Programı” ile düzenli nakit desteği verilmesi,
• Yıllık ortalama 43 bin engelli öğrencinin okullarına ücretsiz taşınması,
• TOKİ ile işbirliği içinde yoksul hanelere yönelik sosyal konutların yapılması,
• Eşi vefat eden yaklaşık 240 bin kadına düzenli nakdi yardım yapılması,
• Yüksek Öğrenim ve Kredi Yurtlar Kurumu aracılığı ile yükseköğrenimine devam eden yoksul aile çocuklarına burs verilmesi,
• Yıllık ortalama 1,2 milyon engelli ve yaşlı vatandaşımıza, 125- 375 TL arasında değişen miktarlarda düzenli aylık nakdi yardım yapılması,
• Yıllık ortalama 410 bin ağır engelli vatandaşımızın bakım hizmetlerinin karşılanması amacıyla aylık bir asgari ücret tutarında evde bakım aylığı uygulamasının yürütülmesi,
• Birçok Avrupa ülkesinde ve ABD’de hayata geçirilemeyen “Genel Sağlık Sigortası”uygulamasına geçilerek, sağlık güvencesi kapsamının genişletilmesi ve ihtiyaç sahibi 9 milyonu aşkın vatandaşımızın genel sağlık sigortası primlerinin devlet tarafından ödenmesi.
Ülkemizin alması gereken çok yolu olduğu açıktır. Son dönemde yaşanan sıkıntılı ve zorlu süreçlerden dolayı Ülkemizde esas tartışacağımız, ilerleme kaydedeceğimiz konuların 2. Planda kaldığını görmekteyiz. Her siyasi parti ve iktidar eleştirebilir ancak bu bizim ülkemizin geleceğini maddi ve manevi olarak olumsuz yönde etkilememelidir. Ülkenin geleceği ve ilerlemesi her vatandaşın lehine olacağından atılan somut adımları görmeli ve desteklemeliyiz. Yerel seçimlerin yaklaştığı bu dönemde, siyasi görüşümüz ne olursa olsun ülkemize hizmet eden her kesimi takdir edip desteklemeliyiz.
