Fransa Lascaux’ta bulunan mağarada 15 bin -17 bin yıl öncesine uzanan resimlerle dolu bir koridor bulundu.
Mağara duvarındaki resimlerin uzunluğu 250 metre olup 1500 adet hayvanın resmi mağarada bulunmaktadır. Mağara, 1940 yılında Orta Fransa’da Montigtac köyünde 3 küçük çocuğun oyun oynarken keşfi sonucu fark edilmiştir. Yaklaşık 15 bin 17 bin yıl öncesine dayandığı tespit edilen bu resimler acaba neden yapılmıştır?
Göç teorisine göre; 70000 ile 100000 yıl önce homo sapians türü Afrika kıtasından göç etmeye başladı. Avrupa, Asya, Avustralya kıtasına vardı. Atalarımız göç etmeye nasıl karar verdi, onları göçe iten sebep neydi? Yaklaşık 50 bin yıl önce dilin gelişmeye başlaması insanları birçok konuda etkin kıldı: Organize olabilmek, Planlar yapabilmek, sorunlara çözüm önerileri üretebilmek. Afrika’ da yaşadıkları bölgede gıda kaynaklarının tükenmesi, nüfus artışı gibi sebeplere bağlı olarak göçler yapmış olası ihtimaldir.[1]
Resimde; boğalar, atlar, keçiler gibi birçok hayvan görülmekte. Resmin yapılış tekniği, resmin özellikle duvarın yüksek yerlerine yapılması ve kullanılan boyalar 17 bin yıl önce sanatın bu denli ortaya çıkışı akıllarda birçok soru oluşturmaktadır. Acaba bu resimler bir tür av büyüsü mü? Bu resmin sanatın yanında manevi ve mistik anlamları da mı var? Av büyüsü; Kolay, verimli avlanmak amacıyla avlanma öncesi yapılan ve genellikle betimsel eylemlerden oluşan büyü türüdür. Ava gitmeden önce avını betimleme eylemi bir tür totem gibidir, ya da dua…
İnsan ve resim arasındaki ilişki egemenlik kavramıyla ilintiseldir. Mağara duvarında da görmekteyiz ki insan, egemen olduğunun resmini çizer.
1940 yılında bulunan bu resimler akıllara “sanatın bir işlevi var mıdır” sorularını getiriyor. Bu dönemde mağara resimlerinin yapılma nedenleri üzerindeki olasılıklar bu ürünlerin sanat yapıtı olarak değil bir işleve bağlı olarak yapıldığı yönündedir. Güzel resmeden iyi bir avcı olan insanı da bu resimlerden anımsayabiliriz. Mağarada resimlerin mağaranın çok güç bulunacak kadar ilerilere yapılmış olması ve hayvanların üst üste çizilmiş olması estetik bir amaç taşımanın dışında farklı bir işlevi olduğunu kanıtlamaktadır.
Hayatta kalma mücadelesi içindeyken bile bir insanın sanat yapması, sanatı ve işlevini bizlere düşündürtmektedir.
″Sanat diye bir şey yoktur aslında. Yalnızca sanatçılar vardır.″ Gombrich (Sanatın Öyküsü)
[1]Melissa Hogenboom, "The first people who populated the Americas", BBC Earth, 2017.
[2] Nurşah Yılmaz-Yılmaz Murat Bilican “ÇOCUKLARLA SANAT ve FELSEFE”, Hayalpererest yayınevi, İstanbul,2022
