Dr. Hüseyin Atilla TÜYSÜZ
  • 26/02/2021 Son günceleme: 26/02/2021 17:05
  • 4.877

Kışın bu şiddetli günlerinde vücudumuzu hem mevsimsel gripten hem de Covid-19 virüs enfeksiyonundan, ayrıca olası bakteriyel enfeksiyonlardan (özellikle zatürreden) korumak gereklidir. Bu nedenle vücudumuza savunma kalkanı oluşturmalı ve onu güçlendirmeliyiz.

Grip (mevsimsel, bildiğimiz) şiddetli bulaşıcılığı olan ve çok yaygın görülen, salgınlar yapabilen ciddi bir hastalıktır.

Covid-19 virüs hastalığını yakından biliyoruz, dünyada 2 milyondan fazla insanın canını alan ve halen almaya devam eden ciddi bir sağlık sorunu.

Kışın bu soğuk günlerinde mikroplarla meydana gelen zatürre (akciğer iltihaplanması) hastalığı da sık görülür. Önemli sağlık sorunlarına, ilerleyen akciğer hastalıklarına, iş ve güç kaybına neden olur. Bu hastalıktan korunmada önce zatürre aşısı yaptırmalıyız. Vücut direncimizi yüksek tutmak da hastalığın oluşmamasında bize fayda sağlar.

Yaşamımızda hiçbir gıda tek başına vücudumuzun ihtiyacı olan tüm besinleri içermez. Direncimizi yüksek tutmak için 5 ana besin grubunu düzenli ve abartmadan tüketmeliyiz (süt, et, ekmek, sebze ve meyve). Direnci artırmada ANTİOKSİDAN kapasiteleri yüksek besinleri tüketmek önemlidir. Antioksidan: Hücrelerimizdeki serbest radikalleri (serseri mayın gibi hareket eden, zincir reaksiyon başlatan ve bu reaksiyonlarla hücre zarına zarar vererek hücreye maddelerin kontrolsüzce girip çıkmasını, böylece hücrenin hasar görüp kontrolsüz çoğalmaları yani tümör oluşumuna neden olabilen hücreler) yeni hasar yapıcı molekülleri temizleyerek hücre hasarını önlemeye yardımcı olan moleküllerdir.

A, E, C vitaminleri ve selenyum ön plandadır. Selenyum strese karşı direnci arttırır, güçlü antioksidandır, virüslerle mücadele etmeye, kalp hastalıklarına karşı savunmaya, yardımcı olmaya ve astım gibi şikâyetlerin şiddetini azaltmaya yardımcı olduğu bilinmektedir. Eksikliğinde bağışıklık sistemimiz ve karaciğerimiz tehlikelere açık hale gelir. Bu durumda erken ölüm riski ve mental hastalıkların artmasında rolü olduğu düşünülmektedir. Her yaş grubunda Selenyum eksikliği görülür. Ceviz, yumurta, ayçiçeği, kuzu ciğeri, deniz ürünleri, tam tahıl, sarımsak ve soğan önemli selenyum kaynaklarıdır.

Genel olarak tüm sebze ve meyveler en yüksek antioksidan içerikli gıdalardır. İçeriklerinde bulunan folat ( B9 vitamini ), A, E,C ve B vitaminleri, kalsiyum, demir, magnezyum ve liften zengin besinlerdir.  Bu özellikleriyle yüksek antioksidan etkinlik gösterirler. 

Antioksidan etkiden faydalanmak için beslenmede çeşitlilik yapmak; mor, kırmızı, yeşil, turuncu, sarı ve beyaz renkli beslenmek gereklidir. Sebzeleri yoğurt, peynir ve tam tahıllarla tüketmek önemlidir. Arada kuru meyve atıştırmak da uygundur.

Sabah peynir ve yumurta gibi proteinleri tam buğdaylı bir dilim ekmek, taze nane, maydanoz, ayrıca kırmızı - yeşilbiber antioksidan olarak iyi bir karışımdır. Gün içinde özellikle kabuğu ile bir elma ya da siyah çekirdekli üzüm (çekirdeğini iyice çiğneyerek) yanı sıra badem, fındık, ceviz tüketmek vücudu zinde tutar.

Haftada 2-3 kez ızgara balık, haftada iki kez bitkisel protein kaynağı kuru baklagiller (kuru fasulye, nohut, mercimek) tüketilmesi antioksidan etkiyi arttırır.

Vücut direncini artırmak için C vitamini de gereklidir. C vitamini insan vücudunda çok önemli görevleri bulunan bir besindir. Vücut tarafından üretilemediği için tamamen dışarıdan alınır, vücutta depolanmaz her gün ihtiyaç kadar alınması gereklidir. O nedenle C vitamini eksikliğinin etkili sebeplerindendir. Fazla alınan C vitamini ise ter ve idrarla atılır. C vitamini kronik hastalıklara yakalanma riskini azaltır, kalp-damar hastalıklarına karşı koruyucu özelliğe sahiptir, kan yağlarını dengeler (kolesterol, trigliserid düzeylerini düzeltir), gut hastalığının ataklarını önler, demir emilimini arttırır (kansızlığı önler), demans  (unutkanlık) sorunu ile mücadele eder ve bağışıklık sistemini güçlendirir (enfeksiyonlara karşı korunmasına yardımcı olan beyaz kan hücrelerinin üretimini teşvik etmeye yardımcı olur ). 

Portakal, mandalina, kivi, çilek gibi taze meyveler ile limon, kırmızı -  yeşil biber, domates, roka, maydanoz, marul gibi yeşillikler, taze kuşburnu, brokoli, lahana, ıspanak gibi sebzeler C vitamininin önemli kaynakları arasında yer alır.

Bizlere düşen bu değerli besinlerle vücudumuzun hastalıklara karşı hazır ve savunma halinde olmasını sağlamak, var olacak bir hastalığın şifasına daha çabuk kavuşmak için gayret etmek, kısacası kendimize iyi bakmak ve hatta yatırım yapmaktır. En büyük zenginlik sağlıktır, sağlıcakla kalın dostlar.

Yazarın Yazıları