Dr. Hüseyin Atilla TÜYSÜZ
  • 10/02/2018 Son günceleme: 10/02/2018 17:19
  • 12.097

Soğuk algınlığı, gribal enfeksiyon gibi üst solunum yollarındaki  enfeksiyonlara   zamanında ve  uygun  tedbirler   alınmazsa   hastalık   alt  solunum yolu  dediğimiz   bölgeye yani  akciğerlerimize  iner ki;  zatürre   olarak  bilinen ve tıbbi karşılığı pnömoni  olan  hastalık karşımıza  çıkar.  Üst solunum yollarında mikropların, toz ve gazların  akciğere ulaşmasına  engel  olan  ve  iyi  çalışan   savunma  mekanizmaları  vardır. Tabi ki  bu  hastalık  üst  solunum  yollarındaki   hastalıklara göre daha  zor  bir  süreçtir.

Bu  hastalığı  virüs, mantar, bakteri  gibi küçük  canlılar  oluşturacağı gibi, akciğer dokusuna  zarar  veren  toksik  maddeler de  oluşturabilmektedir.

Bu hastalık  kişinin günlük  yaşamında  ortaya  çıkar. Zatürreye  zemin  hazırlayan  bazı  faktörler mevcuttur; KOAH  gibi kronik  akciğer hastalığı, diyabet, astım, kronik  kalp hastalıkları, kronik  böbrek  ve  karaciğer hastalıkları, alkol  tüketimi, bağışıklık  sistemini  bozan  hastalıklar  ve  tedaviler, solunum  yollarının  mekanik savuma  barajının bozulması  ( SİGARA en  önemli  zarar  vericidir ) risk  faktörleridir. Bu  kişilerde  altta yatan hastalığın  şiddetiyle de ilişkili olarak,  zatürre 5  ile  50  kat fazla  gelişir,  yaş  ilerledikçe risk daha da  artmaktadır.

Mikropların  üst solunum  yollarına   ulaşması  ve  bunların  akciğere inmesini  engelleyecek  savunma mekanizmalarının   bozulması   hastalığı  meydana  getirir.

Zatürre  oluşması  sürecinde  halsizlik, üşüme, titreme  ilk  şikâyetlerdir. Hastalık  geliştikçe  ateş, öksürük, balgam çıkarma, nefes alırken  batma tarzında  göğüs  ağrısı, nefes  darlığı, kanlı balgam  yakınmaları  başlar ki  hastalık artık oturmuştur. Yaşlı  hastalarda  ani  şuur  bozulması, beslenme  güçlüğü  de  zatürre  nedeni  olabilir.

Bu  hastaların   doktora  başvurmaları ile  teşhis ve tedavi için ilk adım atılmış  olur. Önce  fizik muayene  yapılır, kan tetkikleri  alınır, akciğer filmi çekilir  ve  balgamda  mikrop  arama testleri ( etken  arama tedavide  hangi antibiyotiğin  verileceği konusunda  fikir verir )  yapılarak  zatürre  tanısı konur.

Teşhis  sonrası  tedaviye  geçilir. Genç  ve beraberinde  başka  bir  hastalığı  olmayanlar  ayaktan  takip ve tedavi edilir. Yukarıda belirtilen  riskleri  taşıyanlar, 65 yaş  üstündekiler  yatarak  tedavi  görürler ki; bunların  bir  kısmına da  yoğun bakım takibi  gerekmektedir. Tedavi  süresi  hastanın durumuna, etken mikrobun  cinsine  göre  belirlenir. Tedaviye  iyi cevap  vermeyenlerde  tedavisi  daha  güç  olan  akciğer  hastalıkları oluşur. Zatürre yaşlılarda  ölümcül  seyredebilir.

ZATÜRREDEN  KORUNMADA  NELER  YAPALIM?

Her  hastalıktan  korunmada  geçerli olan  vücut  direncini  yüksek  tutmak  önceliklidir. Mevsiminde  yenen sebze ve meyveler, dengeli protein, uygun  ve  gerekli  vitamin, mineral alımı bu konuda destek sağlamaktadır.

Hastalığı  tespit edilmiş ve öksürüğü devam eden hastalarla ilişkilerimizi  dikkatli  kurmalıyız; onlarla öpüşmeden, ellerimizi  temas sonrası  temizleyerek, mikropların vücudumuza  ulaşmasını  engellemeliyiz.

Soğuğa  dikkat etmeliyiz (aşırı soğuk  üst solunum yolu  savunma  mekanizmalarını  bozabilir).

Bu  tedbirlerin alınması zatürreden korunmada önemlidir ama en önemlisi Aşı’dır. Grip  virüsüne karşı  aşıyı,  ekim  ayının  ilk haftasında yaptırmak ideal olanıdır, lakin ilerleyen   zamanlarda da  olabilir. Grip aşısı risk  taşıyan hastalarda reçete ile verilmektedir, aşılanma için Beykoz Devlet Hastanesi’nde randevu  almadan şahsıma müracaat  edebilirsiniz.

Pnömokok  (en çok zatürree yapan  mikrop  kabul ediliyor) aşısı da bulunmaktadır. İki  çeşit  aşısı  mevcut olmakla beraber, bir aşısı risk  grubundaki hastalara   reçete ile  verilmekte, diğer aşı  ücretli olmaktadır. Hastanemizde, Sağlık  Bakanlığı’nın  tedarik etmesi doğrultusunda  Polikliniğimize  başvuru ile  risk  grubundaki hastalara o aşıda ücretsiz yapılabilmektedir.

Bir hastalığınız mevcutsa vakit kaybetmeden sağlık kuruluşlarına başvurunuz, bir an evvel tedavinize başlayarak şifanıza kavuşmayı lütfen ihmal etmeyiniz. Şifa içinde geçecek kış mevsimi dileklerimle, unutmayın sağlık en önemli hazinemizdir.

Kalın sağlıcakla

Yazarın Yazıları