Recep ÖNCEL
  • 10/10/2019 Son günceleme: 10/10/2019 22:09
  • 8.911

Türkiye de son zamanlarda Faizsiz Finans meselesi daha çok gündeme gelmeye başladı.

Şu günlerde Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak beyin açıkladığı Ekonomik program çerçevesinde faizlerin düşürülmesi,üretimin artırılması,ekonominin canlandırılması,bankacılık sisteminin disiplin altına alınması,Türkiye Ekonomisinin daha ileriye götürülmesi, perspektifinde önümüzdeki zamanlarda Faizsiz Finansman konusu dahada önem kazanacak gibi görünmektedir.

Bu konu, bir doktora tezi çapında incelenmesi gerekecek öneme sahiptir ve bu alanda yapılan akademik çalışmalarda mevcuttur.Biz burada özet olarak bu mesele ile ilgili düşüncelerimizi aktarmaya çalışacağız.

Uygulamada ,Faizsiz Finansman iki temel nedenden dolayı  tercih edilmektedir.Bunlardan birincisi Ekonomik sebebler , ikincisi ise Dini sebeblerdir.

Malum Kapitalist ekonomi anlayışında , faiz maliyete ilave edilen dolayısıyla maliyeti artıran bir unsurdur.Faizsiz sistem ise kar zarar ortaklığına dayanır ve maliyete ilave bir artış getirmez.Dini İnanclar açısından ise İslam a  göre faiz haramdır.Müslüman olan kişiler ticaretlerinde helal haram hassasiyetinde olurlar.

Bir iktisadi düzen içerisinde finansal sistem önemli bir yer tutar.

Kapitalizm; mali gücü dar bir gruba aktarır ve güçlü finansal sistemle piyasayı destekler.Ama finansal güç haksız ve eşitsiz olarak faize dayanır ve durum toplumda yıkıcı etkiler meydana getirir.

Son durumda incelendiği zaman görülecektir ki, Faizin ekonomiden aldığı pay sürekli olarak artmıştır.Kapitalizmde girişimci sermayeden  ayrılmış ve sermayenin geliri faiz olmuştur.Halbuki girişimcinin getirisi  Kar olmalıdır.Sermayenin getirisi ise Faiz olarak  lanse edilmiştir.Kapitalist sistem bölüşüm çevre gibi faktörleri yok saymıştır.Müreffeh toplum bu durumda meydana gelemez.

Marksizm ise; eşitliği önermesine rağmen, insanların çalışması mülkiyet edinmesi kazanması gibi fıtrata aykırı bir yapı geliştirmiş ,bu durum sürdürülemez hale gelmiştir.

Alternatif olarak islam iktisat sistemi ;ortaya konulup hem bölüşüm adalet hemde insan tabiatına uygun çalışmayı ve helal kazanmayı teşvik eden calışmalar yeterince uygulanabilirse, toplumlar için daha güzel sonuçlar ortaya çıkacağı görülecektir.

Bu  nedenle ‘Faizsiz Finans Sisteminin’ geliştirilmesi daha önem kazanmaktadır.Bu sistem uygulamada iki sekilde islemektedir.Faizsiz Bankacılık ve Faizsiz Tasaruf Sistemi.

1-FAİZSİZ BANKACILIK SİSTEMİ;

Mevcut şartlarda oluşan hak ihlalleri, kapitalist ve sosyalist sistem problemleri zaten daha önceden var olan ,ancak cari ekonomik sistemlerin uygulaması yüzünden pek az uygulama imkanı olan İslam Ekonomik Sistem uygulamalarını gündeme getirmiştir.

Burada hareket noktası, islami prensiplere uygun bir bankacılık ve sigortacılık sistemini yürürlüğe koyabilmektir.Bankalar aracı kurumlardır. Mevcut kapitalist sistem bankacılık uygulamasında üreticiye kredi verilir, onun üretim faaliyetleri finanse edilir. Sonuçta, ödenen faiz kadar üreticinin maliyeti artar ,böylece malın fiyatı pahalılaşmış olur.

Ayrıca, üretici kar etsede zarar etsede bankanın alacağı faiz garanti edilmiş olduğu için banka faizini alır.

Halbuki ticari faaliyetlerde her zaman kar edilemez ,kar garantisi yoktur,risk vardır. Bazan da zarar edilir.Hatta iş hayatında cok tekrarlanan; Kar zarar kardeştir; sözü cok anlamlıdır. Yani; ticaret ve üretim risklidir.

İşte bu risk unsuru ,ticareti helal faizi haram yapmaktadır.

Aynı sekilde banka herhangi bir tüketiciye tüketim kredisi verir. Tüketici bu kredi karşılığında ana paraya ilaveten bir faiz öder.Bu da maliyeti artırır.Sonuçta, fiyatlarda bir şisme meydana gelir. Bu bankanın cebine girer ,dar gelirli kesimler bundan zarar görür.

İslami  Finansta durum farklıdır.Mudaraba ,Musaraka gibi peşin alıp malı tüketiciye vadeli satma veya kar zarar ortaklığı olarak  yapılan işe ortak olmak gibi uygulamalar mevcuttur.Burada Kredi taleb edenin eline para verilmez,ihtiyaç olan mal alım satımı yapılır işin içine muhakkak ticaret  girer.

Türkiye de Faizsiz  Bankacılık  1983 yılnda 70 sayılı kanun hükmünde kararname 90.maddeye göre faaliyete göstermeyebaşladı.

Bu Katılım Bankaları aşağıdaki isimleri taşımaktadır.

Albaraka Türk 

Kuveyt Türk

Türkiye Finans (Anadolu Finans  ve Family Finans birleşmesi sonucu kuruldu)

Ziarat Katılım

Vakfı Katılım

Emlak Katılım  

Ayrıca ,Katılım Sigortaclığı Sistemi 20.09.2017 tarihinde  3018 sayılı resmi gazetede yayınlanan yönetmeliğe göre yürürlüğe girdi. Burada İslami Esaslara göre, sigortacılık yapılmaya calışılmaktadır. 

2-FAİZSİZ TASARRUF SİSTEMİ;

Dünyada ,tasarruf bir ihtiyaç meselesidir.Yatırım için gerekli faktörlerden biriside  sermayedir.  Tasarruf ederek sermaye oluşumu sağlanır.Ümmetin inançları çerçevesinde ekonomik hayatı sürdürebilmesi için bir tasarruf sistemine büyük ihtiyacı vardır

Burada, Aracı olan Kurum bir ücret karşılığında tasarruf sahiplerini örgütler.Uygulamada genelikle ’ Ev yada Araba’ almak isteyen kişiler belli programlarla   paralarını bir havuzda toplar.  Bu havuzdaki para havuza katılanların ihtiyaç duyduğu şeyleri almak için kullanılır.

Türkiye de bu sistem sayesinde, 2018 yılnda 75.000. proje satılmış  ve bunu değeri 9.000.000.000.lira olmuştur.

Ekonomide ve özellikle inşaat sektöründe piyasada daralma ve durgunluk göz önüne alındığında, bu rakamlar dikkate değer bir rakamlardır.

Gene buna  göre Türkiye de Faizsiz Tasarruf  yöntemiyle konut satışı, toplam satışın %10 civarındadır.

Tüketici için hem faizden kaçınmak ,hemde bankaların faizli kredilerinin kendilerine getirdiği maliyetler  dikkate alındığı zaman  bu sistem daha cazip olmaktadır.  

 

Türkiye de bu alanda aşağıdaki firmalar faaliyet göstermektedirler.

Eminevim,

Birevim,

Fuzulev,

Benimevim,

Birikim evim

Destek evim

Finans evim

Hedef evim

Katılım evim

Kolay evim

Vizyon evim

Tasarruf evim

Burada maksat değişik gelir guruplarını biraraya getirerek tasarufla birbirlerine destek olmalarını sağlamaktır .Bu calışmalar ilk olarak 1990 yılarında başlamış ve  bu günde devam etmektedir.

Asagıdaki yöntemlerle bu faaliyetler yapılmaktadır.

A-Kira yardımlı yöntem:

Noter çekili sırasına göre 40,60,80,100,120 kişilik havuzlar oluşturulup ,önce evini alan kişilerden taksitlere ilave olarak kira  yardımı alarak bu işler  devam etmektedir.

B- Çekilişiz yöntem;

Burada alıcı ödeme şartlarını ve ev alma  tahakkuk  tarihini kendi isteğine göre belirler.Ona göre peşinat ve para ödemesi yapar evini alır.

Sonuc:

Faizsiz Finans Sistemi ,yatırım ve tüketim için ekonomide çok  önem tasımaktadır.

Faizsiz Bankacılık ve Tasarruf yöntemi ise son yıllarda ortaya cıkmıştır.Ekonomık krız zamanlarında  ekonomide fon akışları  için   faydalı rol oynamıstır.

Yüksek gelir grupları istediği şekilde ev sahibi olabiliyor.Orta gelir grupları cesitli şekilde ve sahibi olma imkanı bulabiliyor.Alt gelir grupları ise, faizsiz tasarruf yöntemiyle ev sahibi olabiliyor.

Bu sistem aynı zamanda sosyal adalet acısından uygun alternatifler üretmektedir.

Türkiye de Faizsiz Finans meselesi daha ciddi olarak gündeme  getirilmeli,  ticaret hayatı basın bilim çevreleri ve devlet nezdinde bu iş değerlendirilmeli, ekonomimize faydalarını artırmak noktasında gayret gösterilmelidir.

Yazarın Yazıları
Yorumlar (0 Yorum)

Bu içeriğe yorum yapılmadı, yorum yapmak ister misin?

Yorum Yaz