2019 yılında ‘Beykoz Sempozyumu‘ düzenlenmişti.
Bu sempozyumla ilgili bir yazı daha önce yazmıştım. Beykoz Belediyesinden bu bilgi şöleni kitap haline gelince bana gönderilmesini rica etmiştim. Sağ olsun Belediyeden Enes Bey vasıtasıyla kitap tarafıma ulaştırıldı.
Beykoz Sempozyumu’nun yapılacak belediyecilik için, Beykoz’ un yönetimi için, Beykoz’un hem geçmişini, hem hali hazırını bilmek, hem de yarını ile ufuklar ortaya koymak için, önemli olduğunu düşünüyorum.
Sempozyumun Tertip Heyeti Başkanlığını Prof Dr İsmail Coşkun yapmış. Bilim kurulu üyeleri, 22 kişiden oluşmuş. İstanbul Üniversitesi, İstanbul Ticaret Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Haliç Üniversitesi, Türk Alman Üniversitesi, Marmara Üniversitesi, Mimar Sinan Üniversitesi, Beykoz Üniversitesi, Medipol Üniversitesi, Antalya Üniversitesi, Bandırma Üniversitesi, Kütahya Üniversiteleri öğretim üyelerinden toplam 54 kişi sempozyumda sunuş yapmış.
Kitap; ön kapağında deniz resmi var, yeşil renkle basılmış. Beykoz un denizi ve ormanı renkleri burada temel alınmış. Belediye Başkanı Murat Aydın’ın takdim yazısı, Prof İsmail Coşkun’un sunuşu ile başlamış ve toplam 782 sayfa ile tamam olmuş.
Kitapta, sempozyumda sunulan tebliğler şu başlıklar altında toplanmış;
1- Bir Şehir Olarak Beykoz;
Süha Güney; Beykoz ve Çevresi ile İlgili Bazı Tespitler, Önder Küçükerman; Sanayi Devriminin Boğaz içindeki Temsilcileri Beykoz Dericileri Beykoz Camcıları, Uğur Tanyeli; Beykoz, Bazı Histoğrafik Belirsizlikler ve Araştırma İmkânları, Şefik Memiş; İstanbul’un ilk Beş Belediyesinden Biri 13.Dairei Belediye, Bekir Cantemir; İmkânsız İmar Osmanlı’dan Cumhuriyete Beykoz da Mülkiyet İmar ve Hukuk Çelişkisi, Emre Güldoğan; Tarih Öncesi Dönemde Beykoz İstanbul İli Yüzey Araştırması 2018 -2019 Yılı Sonuçları, Mustafa H Sayar; Eski Çağ Ulaşımında İstanbul Boğazının Anadolu Yakası ve Karadeniz Çıkışında Yer Alan Uygun Rüzgâr Kutsal Alanı Yoros Kalesi ve Anadolu Kavagı, Şakir Turan; Osmanlı Öncesi Beykoz Tarihine İlişkin Bazı Değerlendirmeler
2- Osmanlı Devri Yerleşim Tarihi;
Şükriye Pınar Özyalvaç;1840 yılı Temettuat Defterlerine Göre Beykoz Kasabasının Fiziksel ve Sosyal Demografik Yapısı, Hacı Murat Arabacı; Osmanlı Döneminde 19. ve 20. Asırlarda Beykoz Bölgesine İskân Olunan Muhacirler, Bayram Nazır; Bir Yerleşim Yeri ve Osmanlı Misafirperverliği Örneği Polonezköy, Hacer Toprak Üstüner; Osmanlı İstanbul’unda Bir Leh Köyü Polonezköy, Raif Kolay; Beykoz un Çiftlikleri ve Çiftlikat ı Hümayun, Engin Cağman; Osmanlı Döneminde İstanbul a Gıda ve Mahrukat Temininde Beykoz ‘un Önemi,
3- Beykoz da Manevi Merkezler ve Edebiyat;
Olgay Söyler; İbrani Mitolojisinden Semavi Dinlere Beykoz da Hz Yuşa, Fahri Maden; Beykoz da Bir Horasan Eri Akbaba Sultan, Necdet Yılmaz; Osmanlı Beykoz unun Kimliğini Oluşturan Örgütlenmelerden Tekkeler, Şerife Akpınar; Divan Şairinin Beykoz Seyri, Âlim Kahraman; Muallim Naci nin Beykoz la ilişkisi,
4- Beykoz un Suları Koruları ve Mesire Yerleri;
Ali Şükrü Çoruk; Osmanlı’dan Günümüze Beykoz un Mesire Yerleri, Davut Hut; Beykoz un Meşhur Kaynak Suları,19 ve 20.Yüzyıllarda Karakulak Çubuklu Göztepe ve Sırmakeş Suları Üzerinde Bir Değerlendirme, Engin Kırlı; Tarihsel Bağlamda Beykoz da Orman ve Korular, Emine Dingeç; Osmanlı Devletinde Cennet Bağları Beykoz un Hasbahçeleri
5- Beykoz da Sanayileşme;
Zeki Tekin; Osmanlı Sanayisinin itici Gücü Dikimhanei Amire, Beykoz Kundura Fabrikası, Fatih Damlıbağ; Osmanlı Kâğıt Sanayisinin Son Yatırımı, Levent Düzcü; Osmanlı Çağında Buharlı Gemiciliğin Beykoz da Yol Açtığı Değişim,
6- Beykoz da ve Sosyololojik Yapı;
Yücel Bulut; Beykoz un Toplumsal Yapısı Potansiyelleri ve Sorunları Sosyolojik Bir Bakış, Murat Şentürk; Beykoz da Kır Kent Etkileşimi, Aylin Ayman Kocadağlı; Beykoz un Nüfus Özellikleri, Rıdvan Şimşek; Bir İç Göç Çekim Merkezi Olarak Beykoz Ana Eğilimler Değişimler, Yusuf Adıgüzel; Beykoz da Cumhuriyet Sonrası İç Ve Dış Göçler Afganlılar Ve Suriyeliler, Ayşen Şatıroğlu- Melike Akbıyık; Güvenlikli Siteler ve Gündelik Hayat Beykoz Örneği, Ferhan Saniye Palaz; Yaşlı ve Yaşlanan Nüfus Potansiyeli Yerel Yönetim Uygulaması Beykoz Örneği, Köksal Alver; Beykoz da İskeleler Etrafında Gündelik Hayat
7- Beykoz un Toplumsal Hafızası;
S Buse Yıldırım; Makine Sesleri Hala Kulaklarımda Onları Hatırlıyorum Kunduracılık Hafıza ve Kültürel Miras, Selahattin Özpalabıyıklar; Dekor Atölyelerinde Geçen Hayat, Haluk Oral; Orhan Veli ve Beykoz, Fuat Selim Ramazanoğlu; Boğaziçi Kültürü Yalılar Yaşanmış Hikâyeler Yitirilen Değerlerimiz
8- Beykoz un Ekonomi Politiği;
Yaşar Bülbül; Mevcut Verilerin Işığında Beykoz un Ekonomi Politiği, Kaan Kapan; Beykoz da Rekreasyon ve Turizm Faaliyetleri İlçe Ekonomisindeki Durumu ve Geliştirilebilirliği, Ali Murat Güven; İstanbul un En Popüler Film Platolarını Barındıran İlçe Beykoz un Türk Sinema ve Televizyon Endüstrisine Katkıları, Kadir Doğan; Beykoz Balıkçığı ve Balıkçılığın Ekonomi Örgütlenmesi Açısından Değerlendirilmesi, Bayram Öztürk; Beykoz da Balıkçılık ve Bazı Öneriler, Ayaka Amaka Öztürk- Zeynep Gülenç; Anemone Projesi Kapsamında Fil Burnu Kıyılarında Toplanan Deniz Çöpleri ile ilgili ilk Değerlendirmeler,
9- Beykoz da Eğitim;
Yasemin Tümer Erdem, Ahmet Vurgun; Beykoz da Ziraat Eğitimi Veren Okullar, Halim Demiryürek; Ahmet Midhat’ ın Öncülüğün de Beykoz da İlk Özel Okul Deneyimi İttihad ve Teavün Mektebi, Yusuf Alpaydın -Hanifi Üker; Beykoz İlçesinde Egitim Alanında Temel Göstergeler ve Dönüşümler, Alpaslan Durmuş; Eğitimde Gelecek ve Beykozda Egitimin Geleceği
10- Beykoz da Sporun Tarihi;
Mehmet M Yorulmaz; Osmanlı dan Günümüze Beykoz Kulüpleri, Sevda Korkmaz- Veli Ozan Çakır; Erken Cumhuriyet Dönemi Beykoz unun Su Sporları Tarihindeki Yeri, Refik Arıkan; Beykoz da Yeni Sporlar Kayık Yarışları ve Kriket,
11- Beykoz un Ekolojisi;
Engin Özhatay; Neriman Özhatay; Beykoz ilçesinin Önemli Bitki Alanları, Mine Koçyiğit- Bahar Gürdal Abamor; Beykoz un Ballı Bitkileri Kestane ve Orman Gülü.
Kısaca bazı notları burada nakledeceğim;
Bir Şehir Olarak Beykoz başlığı altında, Süha Güney'in, Beykoz ve çevresi ile ilgili tespitleri şu şekilde; ;Beykoz İstanbul un kuzey doğusunda yer alır, Roma Bizans ve Osmanlı Başkenti suriçi İstanbul’ a en uzak konumdadır. Beykoz’un en önemli şahsiyetlerinden birisi olan Ahmet Mithat Efendi Abdülhamit Han kendisine sorduğu zaman; Beykoz un önü deniz, arkası orman, ortası bostan; şeklinde cevap vermiştir.
Beykoz un iskânı çok karmaşık ve uzun zamana yayılması gereken bir iştir. Rant peşinde koşmayan idealist inanmış kadroların bu işi yapması gerekir. Beykoz da mevcut yapı sayısı 54.472 dır. Yapı kullanım izni verilen mesken sayısı 4.557 dır,48.000.mesken dönüşüm beklemektedir. Beykoz da 6785 sayılı imar kanunu, Boğaziçi sit kanununu ve 6306 sayılı afet yasasına göre çalışma yapılır. Kentsel dönüşüm de bunlara dikkat edilmelidir. Beykoz da orman içlerinde kaçak yapılaşmalar, gecekondu semtleri ıslahı gerekmektedir. Orman müdürlüğü ile tapu kadastro müdürlüğü, kamu ve özel mülkiyet sınırları arasında farklılıklar mevcuttur. Bu durum 2B alanları ve gecekondu dönüştürülmelerinde sıkıntı meydana getirecektir.
Beykoz un yerleşimi tarihi hayli eskidir. MÖ 10-12 yüzyıldan itibaren uğrak yeridir. Ortaçağda da hareketlidir. Türk fütuhatında önemi vardır. Yalıları köşkleri kasırları ile öne çıkmıştır. Dersaadetin odun, kereste, su ihtiyaçlarının karşılandığı sebze, meyve, hayvancılık, süt üretiminde ve ormanlarıyla mutena bir semt olma özelliğini korumuştur.
Beykoz’un 2018 itibariyle nüfusu 246.700 dür.
Beykoz da;
1- kıyı kenarı, yalılar bahçe ve korularda oturan yüksek gelirli gruplar,
2- tepelerde düzlüklerde oturan gelir düzeyi iyi ve tahsilli gruplar,
3- sanayi tesislerinde çalışan işçi grupları,
4- Beykoz un eski sakinlerinin oluşturduğu gruplar, yaşamaktadır.
Beykoz’da 5 üniversite bulunmaktadır. Bunlar; Marmara Üniversitesi, Türk-Alman Üniversitesi, Beykoz Üniversitesi, Medipol Üniversitesi, Bezmi Âlem Üniversitesi dir.
Beykoz da ormanlık alan çoktur, %72 orandaki yeşil korunmalıdır. Ziraat geliştirilmelidir. Turizm önemlidir. İktisadi kalkınma ve kültür hareketi olmalıdır. Balıkçılık, hediyelik eşya, camcılık gelişmelidir
Beykoz da manevi hayat; Akbaba Sultan, Hz Yuşa as önemlidir. Kanlıca, Anadoluhisarı, Yalıköy, Anadolukavağı tüm sahil bölgesi tabii güzelliklerle, denizle manzara ile içi içedir. Mesire yerleri, suları, koruları, kasırları dikkate değerdir.
Söylenildiği gibi; Dünya’nın en güzel yeri İstanbul, İstanbul’un güzel yeri Beykoz’dur.
Bu güzel yerin kıymetini bilmek lazım. Beykoz hem tarihi, hem tabii güzellikleri ve hem de iyi yönetilebilirse gelecekte de İstanbul’un önemli bir ilçesi olacaktır.
Beykoz ile ilgili önemli tespitler yapan sempozyumu ve Beykoz sempozyumu tebliğler kitabını önemsiyorum. Emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. Okuyucularımıza bu kitabı okumalarını tavsiye ediyorum.
