Nöbetçi Eczaneler
Zerzevatçı Mahallesi ile Elmalı ve Mahmutşevketpaşa Mahallesi’nın bir kısmını kapsayan planların ETBAR çalışmaları Mimarlar Odası’nın odasının mahkemeye taşıması sonrası iptal edildi.
Planlara ekolojik olarak altlık hazırlayan Ekolojik Temelli Bilimsel Araştırma Raporu’nun iptal edilmesi üzerine planlar da durduruldu.
Bu kararla birlikte, SİT derecelendirme sonrası üç mahallenin planlarının en baştan hazırlanması gerekecek.
Mimarlar Odası’nın, bölge halkının uzun yıllardır beklediği plan ile ilgili iptal kararını sosyal medya hesaplarından “Kazandık” ifadeleriyle paylaşması da dikkati çekerken, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı yaklaşık 3,5 yıl önce Zerzevatçı Mahallesi’nin “doğal sit alanı” derecesini “nitelikli doğal koruma alanı” ve “sürdürülebilir koruma ve kontrollü kullanım alanı” olarak tescillemişti.
Zerzevatçı Mahallesi’nin imar planları, Mayıs 2023’de Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un öncülüğünde, Eski Beykoz Belediye Başkanı Murat Aydın tarafından tamamlanarak askıya çıkmıştı.
Ekolojik Temelli Bilimsel Araştırma Raporu (ETBAR) Nasıl Hazırlanır?
“Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü Doğal Sit Alanlarının Değerlendirilmesine İlişkin Teknik Esaslar” kapsamında alanlarında uzman akademik ekip tarafından arazi ve diğer gerekli çalışmalar yapılarak raporlama işlemi gerçekleştirilir.
Bilirkişi raporu hazırlandı
İstanbul 14’üncü İdare Mahkemesi’nin baktığı dava kapsamında 5 Mart 2024’te ekolog, çevre mühendisi, yaban hayatı uzmanı ve şehir plancılarından oluşan heyet bir bilirkişi raporu hazırladı. Raporda, dava konusu alanın ekolojik özellikleriyle ilgili tespitler yapıldı. Rapordan öne çıkan kısımlar şöyle:
125 kuş türü bulunuyor
– Dava konusu alan Boğaziçi Önemli Doğa Alanı içerisinde yer almaktadır. Boğaziçi Önemli Doğa Alanı, İstanbul Boğazı, Belgrad Ormanı, Polonezköy Tabiat Parkı ile etrafındaki ormanlık alanı kapsamaktadır. Boğaziçi Önemli Doğa Alanı dünyanın en önemli kuş göçü bölgesidir. Ayrıca yüz binlerce su kuşu, yırtıcı ve ötücü kuş türüne göç döneminde ev sahipliği yapmaktadır. Alan, küçük orman kartalı, yılan kartalı, küçük kartal, kara çaylak, leylek ve karaleylek gibi süzülen kuşların göç nüfusunu barındırmaktadır. Bölgede binlerce karabatak, karabaş martı ve gümüş martı kışlamaktadır.
– İstanbul Kuş Gözlem Topluluğu üyelerinin Zerzevatçı Mahallesi etrafındaki son 10 yıllık kayıtlarına göre bölgede 125 kuş türü tespit edilmiştir.
– Dava konusu alanda literatür ve daha önceki yıllarda yapılan gözlemler sonucu tespit edilen 11 kuş türü tehdit altındadır.
– Alan, İstanbul’da süzülerek göç eden kuşların en iyi izlendiği Toygartepe’ye yaklaşık 700-850 metre uzaklıktadır. Beykoz sınırları içerisinde 287 kuş türü, İstanbul’da 352 kuş türü ve Türkiye’de görülen kuş türü sayısının 492 olduğu göz önüne alındığında, ülkede yaşayan kuş türlerinin yüzde 25’i dava alanında görülebilmektedir. Bu da alanın kuş türü zenginliğini göstermekle birlikte alanda yaban hayatının devamlılığının ne kadar önemli olduğuna işaret etmektedir.
Etrafı ormanlık alan
– Sit derecesinin düşürülmesiyle söz konusu alanın önemli bir bölümünde çadırlı kamp, karavan, günübirlik faaliyetlerin yanı sıra tarım, hayvancılık amaçlı entegre tesisler, turizm tesisleri, düşük yoğunlukta yerleşimler yapılabilmekte, madenlerin aranmasına izin verilebilmektedir. Bu kapsamda dava konusu alanda sayılan kullanımlara ilişkin faaliyete gidilmesi durumunda zaten oldukça bozulmuş fakat mevcut yasal çerçeve kapsamında restore edilebilecek doğal yapının daha da bozulmasına yol açılabileceği değerlendirilmektedir.
Bilimsel rapor yok hükmünde
Raporda, sit derecesinin düşürülmesine dayanak olan ETBAR ile ilgili tespitlerde de bulunuldu. Bilirkişi raporuna göre, ETBAR 246 sayfadan oluşuyor. Bunun 43 sayfasında alana ilişkin temel bilgiler ve bulgular yer alıyor. Raporun 41 sayfasında konum bilgisi verilmeden bitki listesi, sekiz sayfasında konum bilgisi olmayan hayvan listesi, 102 sayfasında koordinat tablosu, 33 sayfasında Kuzey Karadeniz Kuşağı Doğal Sit Alanı’na ilişkin koruma kurul kararları, 10 sayfasındaysa alanda yapılan beş tespit arazi gezisiyle ilgili birer sayfalık tutanak ve birkaç fotoğraf bulunuyor.