Sinan KAVRAKOĞLU
  • 20/12/2020 Son günceleme: 21/12/2020 19:20
  • 4.167

CHP’nin parlamenter sisteme dönme konusundaki ısrarını çok düşündüm ve cevabı yakın siyasi tarihimizde buldum.

2002’de başlayan AK Parti hükümetlerine kadar CHP’nin Milliyetçi Cephe hükümetleri dışında iktidar ortağı olmadığı dönem neredeyse yok gibi. Ve bu dönemlerin ortak özelliği yaşanan ekonomik buhranlar.

Yani, demem o ki parlamenter sistem demek koalisyon hükümetleri demek. Ve koalisyon demek CHP’nin bir şekilde hükümet ortağı olması anlamına geliyor. O malum kemikleşmiş % 25 oyu ise bu koalisyonlarda genellikle büyük ortak olmasını sağlamış hep.

İşte o koalisyon hükümetlerini hatırlatacak mini bir flash-back yapalım istedim…

37. Hükümet 26 Ocak 1974 ile 17 Kasım 1974 tarihleri arasında CHP-MSP ortaklığıyla görev yaptı (ömrü 10,5 ay).

Başbakanlığı Bülent Ecevit yaparken, Erbakan Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcılığı görevini üstlenir. Hükümetin iki ortağı arasında meşhur, "devletin egemenliğini hedef alanların idamla cezalandırılmasını" öngören Türk Ceza Kanunu'ndaki 141, 142 ve 163. maddelerin kaldırılması ve 18 yaşa oy hakkı ve Seçim Kanunu'nda değişiklik gibi konularda anlaşmazlıklar yaşanır. "Kıbrıs Barış Harekâtı" bu hükümet döneminde yapılır ve Ecevit'in "Karaoğlan" ile Erbakan'ın "Mücahid" unvanı kazandığı dönem başlar. Kıbrıs'a asker çıkarmanın yarattığı atmosferi oya çevirmeyi isteyen Ecevit'in istifasıyla hükümet son bulur. Ancak Ecevit'in planladığı gibi parlamentodan seçim kararı çıkmaz ve Milliyetçi Cephe hükümetleri dönemi başlar.

39. Hükümet, 31 Mart 1975'de (ömrü 27 ay) Süleyman Demirel Başbakanlığında 1. Milliyetçi Cephe Hükümeti kuruldu. Necmettin Erbakan'ın Başbakan Yardımcısı olduğu, Adalet Partisi, MSP ve MHP arasındaki bu hükümet, 21 Haziran 1977'ye kadar iş başında kaldı.

40. Hükümet, 21 Haziran 1977’de kurulan (ömrü 1 ay) 2. Ecevit Hükümeti’nin ömrü azınlık hükümeti olması nedeniyle sadece 1 ay sürdü.

41. Hükümet 21 Temmuz 1977-5 Ocak 1978’de (ömrü 5 ay), 2. Milliyetçi Cephe Hükümeti kuruldu. Aralık 1978’de yaşanan Maraş Katliamı’nın ardından sağ sol çatışmaları ve malum 12 Eylül askeri darbesini yaşadık. Bu arada 12 Eylül askeri darbesinin ve bu darbe ortamını ABD’nin hazırladığını 70’Li yıllarda CIA Türkiye Şefi olan Paul Henze’nin dönemin ABD Başkanı Carter’a darbenin gerçekleştiği 12 Eylül 1980’de “our boys did it” (bizim çocuklar başardı) diye haber vermesinden anlıyoruz. O dönemde ulusal istihbarat teşkilatımız olan MİT adeta CIA’in Türkiye masası gibi çalışıyordu maalesef.

42. Hükümet (Motel Hükümeti veya 11’ler olayı diye de bilinir), 5 Ocak 1978 – 12 Kasım 1979 (ömrü 23 ay) arasında Bülent Ecevit'in başbakanlığında CHP ile Bağımsız milletvekillerinin koalisyonundan oluşan, 3. Ecevit hükümeti kuruldu1977 genel seçimlerinde Adalet Partisi’nden milletvekili seçilen 11 vekil partilerinden istifa ettirilir. Daha sonra 2. Milliyetçi Cephe Hükümeti’ne verilen gensoruya ve Ecevit’in kuracağı hükümete güvenoyu oylamasında destek olmak karşılığında 42. Hükümette çoğunlukla bakanlık görevlerine atanmışlardır.

43. Hükümet, 12 Kasım 1979-12 Eylül 1980 (ömrü 11 ay) azınlık hükümeti. Demirel'in bu azınlık hükümeti sırasında da Çorum Katliamı yaşanmıştı. Bu hükümet 12 Eylül'de Kenan Evren ve komutanlardan oluşan cuntanın yaptığı askeri darbe ile son buldu. Darbenin ardından 1983'te "serbest seçimler" yapıldı ve Turgut Özal'ın ANAP’ı birinci parti çıktı ve iktidara geldi. Bu tarihten sonra kurulan 6 hükümet Özal dönemi olarak bilinir ve uzun yıllar sonra koalisyonsuz, güçlü siyasetin faydaları her alanda hissedilir.

49. Hükümet, 21 Kasım 1991-16 Mayıs 1993 (ömrü 2,5 yıl) yılları arasında Başbakanlığı Süleyman Demirel'in Başbakan Yardımcılığı ve Devlet Bakanlığı görevini Erdal İnönü'nün üstlendiği hükümet DYP -SHP koalisyonuydu. Bu koalisyon 16 Mayıs 1993'te Demirel'in Cumhurbaşkanı seçilerek Çankaya'ya çıkmasıyla son buldu.

Ardından 50. Hükümet olarak önce Erdal İnönü'nün başbakanlığında, sonra da Tansu Çiller'in başbakanlığında devam eden DYP-SHP koalisyonu, 5 Ekim 1995'de sona ermiştir.

51. Hükümet, 5 Ekim 1995-30 Ekim 1995 (ömrü 25 gün), Tansu Çiller'in başbakanlığında kurulan DYP azınlık hükümeti. Türkiye 12 Eylül'ün karanlığından çıkmaya uğraşırken 2 Temmuz 1993'te, tartışmaları halen süren Sivas Katliamı yaşandı.

52. Hükümet, 30 Ekim 1995 - 6 Mart 1996 (ömrü 5 ay) tarihleri arasında yine bir DYP-CHP koalisyonu görev yaptı. Bu hükümet döneminde de 12 Mart 1995'teki Gazi Mahallesi olayları yaşandı.

53. Hükümet, 6 Mart 1996-28 Nisan 1996 (ömrü 52 gün) ANAPDSP koalisyon hükümeti kuruldu. Başbakan Mesut Yılmaz, Başbakan Yardımcısı Bülent Ecevit'ti. Güvenoyu oylamasında yapılan usulsüzlüğün Anayasa Mahkemesi’nce doğru bulunması ve oylamanın iptali üzerine hakkında verilen gensoru önergesinin kabul edilmesiyle Mesut Yılmaz Başbakanlık görevinden istifa etmek zorunda kaldı.

54. Hükümet, 28 Haziran 1996-30 Haziran 1997 (ömrü 12 ay) Refah Partisi (RP), DYP koalisyon hükümetinde (RefahYol) başbakanlığı Necmettin Erbakan yaptı. Bu hükümet döneminde 28 Şubat denilen dönem ve mafya-siyaset-devlet ilişkilerinin ortaya döküldüğü ve Başbakan Erbakan'ın "fasa fiso" dediği Susurluk olayı yaşandı. Susurluk'a karşı sivil tepkilere ve "Sürekli aydınlık için bir dakika karanlık" eylemlerine Adalet Bakanı Şevket Kazan'ın "mum söndü oynuyorlar" diyerek Alevileri de hedef alan bir nefret dili kullanmış ve bu tepkilere neden olmuştu. 28 Şubat'a giden süreçte Başbakan Erbakan'ın Libya'da, Kaddafi ile bir çadırda yaptığı görüşmedeki sözleri, Başbakanlık konutunda tarikat liderleri ve şeyhlere iftar yemeği vermesi, Sincan Belediyesi'nin düzenlediği Kudüs Gecesi, İstanbul'da ve çeşitli şehirlerde yeşil bayraklarla "şeriat isteriz" sloganları atılan gösterilerin düzenlenmesi, Aczmendilerin eylemleri gibi olaylar yaşandı. Adını 1997'deki MGK kararlarının tarihinden alınan 28 Şubat süreci, hükümetin son bulması ve Refah Partisi'nin kapatılması ile sonuçlandı.

55. Hükümet, 30 Haziran 1997'den 11 Ocak 1999 (ömrü 18 ay), ANAP-DSP-DTP tarafından kurulan azınlık hükümeti. Türkbank ihalesindeki yolsuzluk iddiaları üzerine hükümet aleyhien verilen gensoru önergesinin kabul edilmesiyle ANASOL-D hükümeti düştü.  

56. Hükümet, 11 Ocak 1999’dan 28 Mayıs 1999’a kadar (ömrü 5,5 ay) görev yapan hükümet. DSP Genel Başkanı Ecevit hükümeti kuramayarak görevi iade etti.

57. Hükümet, 28 Mayıs 1999’dan 18 Kasım 2002 (ömrü 3,5 yıl)DSP-ANAP-MHP koalisyonu. Türk siyasetinin son koalisyon hükümeti olan ve 1999-2002 yıllarında görev yapan 57. Hükümeti hepiniz hatırlarsınız:

Merhum Bülent Ecevit’in BaşbakanDevlet Bahçeli ve merhum Mesut Yılmaz’ın Başbakan Yardımcısı olarak görev yaptığı dönem. Türk siyasi ve ekonomik tarihinin en buhranlı dönemi, en başıboş dönemi... Gecelik faizlerin yüzde 8 binleri gördüğü günler. Cumhurbaşkanı ve hükümet arasındaki uyumsuzluğun tetiklediği krizler… IMF kapılarında, ABDAB kapılarında adeta dilendiğimiz, el-pençe divan durduğumuz, ulusal onurumuzun yerlerde süründüğü dönemler. 22 Bankadan batıdaki para baronlarına hortumlatılan 47 milyar dolar (ülkemize maliyeti 65 milyar dolar oldu)  ve her centinin 70 milyonluk Türk halkına ödetildiği yolsuzluklar!

ABD’nin çiçeği burnunda başkanı Biden’in neden “muhalefeti destekleyerek Erdoğan’ı düşüreceğiz” söylemine sıkı sıkıya sarıldığını yukarıdaki vahim tablonun ışığında sanırım anlamışsınızdır.

Ellerinde darbe yapabilecekleri kullanışlı bir ordu, yargı, polis ve istihbarat kalmadı. Kala kala CHP, FETÖ devşirmesi yancıları ve kravatlı teröristler kaldı. E onların nazarında tek adam da olursunuz, diktatör de!

Mesele nereden baktığınıza bağlı...

Tutarsızlıkları bu yüzden…

 

Yazarın Yazıları