Dr. Hüseyin Atilla TÜYSÜZ
  • 14/06/2018 Son günceleme: 14/06/2018 23:36
  • 8.966

Havaların iyice ısınması; özellikle kırsal kesimde bağ bahçe buluşmaları ve çalışmalarını arttırır. Kene ile bulaşan, hayatı tehdit etme olasılığı taşıyan KKKA hastalığı bu zamanda görülür.

İlk kez 1944’de Batı Kırım ve Kongo’da tanımlanan bu hastalık,  3 kıtada yaklaşık 56 ülkede görülmüştür. Yıllık hasta sayısı en fazla ülkemizdedir. 2002 – 2017 yılları arasında 10.562 hasta, 501 ölüm yurdumuzda meydana gelmiştir.

 Ülkemiz kene yaşamları için coğrafi olarak uygun yapıdadır. Keneler yoğun olarak ormanların bittiği çalı çırpılı otlaklarda bulunur. Kelkit Vadisi diye adlandırılan, Orta-Doğu Karadeniz dağlarının güneyindeki alanlar bu hastalığın en çok görüldüğü yerlerdir. Buralar endemik bölge kabul edilir.

Kimler risk altındadır?

Bu bölgede kamp, piknik yapanlar, tarım hayvancılık ile uğraşanlar, veterinerler, çobanlar, kasaplar, mezbaha çalışanları, korumasız olarak kenelerin yoğun bulunduğu alanlarda ( bahçe, bağ, tarla, orman, orman kenarı vb.) bulunanlar risk altındadır.

Nasıl Bulaşır?

KKKA bir virüs hastalığıdır. Vücudumuza yapışmış (tutunmuş) kenelerin açık elle, uygun olmayan aletlerle çıkarılırken ezilmesi ile hasta insanların vücut sıvılarına temas ile taşıyıcı –hasta hayvanların kanları, dokuları ve vücut sıvılarına korunmasız temas ile hastalık insanlara bulaşır.

KKKA hastalığı enfekte kene tutunmasından,  genellikle 1- 3 gün sonra bazen 9 -13 günde ortaya çıkar.

Şikâyet olarak:

 Ateş, baş ağrısı, yaygın vücut ağrısı, eklem-adale ağrısı, halsizlik, karın ağrısı, ishal ve kanama halleri sayılabilir. Ölüme de neden olabilen bu hastalık; zoonotik (hayvanlardan insanlara bulaşan )  yangı hastalığıdır. Hastalık hayvanlarda ise belirtisiz seyreder.

KKKA hastalığından korunmada neler yapmalı?

Kenelerden olası yoğun alanlara giderken,  vücudumuzda açık kısım kalmayacak şekilde özenle vücut kapatılacak.  

Açık renkli elbiseler tercih edilecek.

Pantolon paçaları çorap içine alınacak.

Mümkünse çizme tercih edilecek. 

Eve dönüşte mutlaka vücut ve elbiseler kontrol edilecek (kene olup olmadığı ). Özellikle kollar, bacaklar, koltuk altları, saç dipleri, kulak arkaları, ense ve kasıklar dikkatle taranacak.

Kene tespit edilirse asla çıplak elle çıkartılmaya çalışılmayacak, bu esnada uygun olmayan alet kullanılmayacak, keneyi ezmeden çıkartılmasında zorluk varsa en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurulacak.  

Tutunmuş kenenin üzerine kimyasal madde kesinlikle dökülmeyecek.

Endemik bölgelerde taşıyıcı hayvanlar sağlıklı görünse bile hastalığı bulaştırabileceği için hayvan temaslarından kaçınılacak.

Hasta insanlara da çıplak elle temas edilmeyecek.

Kene ne kadar kısa zamanda çıkartılırsa, hastalığa yakalanma riski de o kadar azalacaktır.

Hayvan sahipleri kenelere karşı hayvanlarını uygun ilaçlarla, doğru zamanda, etkili doz ve aralıklarla ilaçlayarak koruma altına alacaklar.

 

KKKA hastalığının kesin tedavisi yoktur. Ancak destek tedavisi ile hasta yaşatılmaya çalışılmaktadır.

Hepinize keneden uzak, güzel yaz piknikleri, tatilleri dilerim. Son olarak Sağlık Bakanlığı’nın sloganı ile bitirelim. ‘’ Tedbiri  Elden  Bırakma , Keneyi Hafife Alma ‘’

Yazarın Yazıları