Gerek ülke içinde bulunmayan ürünler olsun, gerekse de ülkemizde bulunsa bile bazı ürünlerin yurtdışından sipariş verildiğinde daha uyguna gelmesinden dolayı vatandaşlarımız yurtdışından e-ticaret yöntemiyle alışveriş yapmaktadırlar. Her ne kadar son dönemde dolar kurunun artmasına rağmen halen arandığında uygun fiyata çoğu ürün bulunabilmektedir.

Ülkemiz üzerinden sipariş verilen bu alışveriş siteleri genelde uzakdoğu menşelidir ve Aliexpress-Alibaba isimli e-ticaret sitesi bunların başını çekmektedir. Bunun yanısıraGearBest, Banggood, Wish ile birlikte ebay ve Amazon isimli alışveriş siteleri de bilinen örneklerdir.

Bu siparişlerin artmasındaki sebep sadece bazı ürünlerin ucuzluğu değil, çoğu düşük ücretli ürünlerin bile ücretsiz kargo veya düşük kargo ücretleriyle taşınmasıdır. Düşünün ki İstanbul’dan Ankara’ya gönderdiğiniz ufak bir paket için minimum 10 lira alınırken, Çin’den aynı paket Türkiye’ye ücretsiz gelebilmektedir. Bu kargo ücretlerinin bedava ya da düşük olmasının sebebi tam belli değil. Bazıları Çin devletinin teşviki derken, bazıları da dünyaca ünlü e-ticaret sitelerinin kargo anlaşmaları olduğunu söylüyor. Haliyle kargo ücretlerinin düşük olması satışları artıran bir etken. Sonuç olarak bu siteler yıllık milyarlarca dolar ciro yapıyor. Ülkemizin e-ticaret hususunda daha çok yol alması su götürmez bir gerçek.

Tabi her devletin olduğu gibi ülkemizin de kendine göre gümrük kıstasları mevcut. Herkes kafasına göre her ürünü sipariş verip alamıyor. Forumlarda ve sosyal medyada son günlerde takip ettiğim kadarıyla ülkemize dışarıdan sipariş yoluyla yasak olduğu bilindiği halde bu ürünler sipariş veriliyor ve mağdur olunuyor. Cep telefonu ve elektronik sigaralar bunlara örnektir. Ülkemize girişi yasak olan bu ürünler Türkiye gümrüklerinde sıkı bir şekilde kontrol edilmekte olup, bu yasaklı ürünler gümrüklerde kalıyor ve geri gönderiliyor. Hesapta ucuza gelsin diye alınan bu ürünler geri gönderilerek ekstra kargo ücretine neden olduğu gibi gümrükte yaşanan sıkıntılardan dolayı bazı satıcılar sorumluluk almayarak ücretleri eksik iade edebilmekte veya hiç etmemektedir. Yurtdışı siparişlerin artmasıyla son günlerde bununla ilgili şikayetler artmakta. Mağdur olmamak için ülkemizin belirlediği kanun ve yönetmeliklere dikkat edilmelidir.

‘Yurtdışı siparişler hususunda son günlerdeki en önemli gelişme ise Bakanlar Kurulu Kararıyla posta veya hızlı kargo yoluyla gelen eşya için öngörülen 75 Avro'luk muafiyet sınırının 30 Avro olarak değiştirilmesidir.’

Bu karardan önce 75 Avro’nun altındaki ticari mahiyette olmayan ve bireysel kullanım için getirilen ürünler vergilendirilmemekteydi. Geçtiğimiz ay yürürlüğe giren son Bakanlar Kurulu kararıyla bu limit 30 Avro’ya çekilmiştir. Yani bundan sonra 30 Avro’yu geçen siparişlerin vergilendirileceği unutulmamalıdır. Bu vergi oranı da AB ülkelerinden direk gelen ürünler için yüzde 18, diğer ülkeler için yüzde 20’dir.

Ticari mahiyette olmayan ve devletimizin belirttiği diğer şartları taşımak kaydıyla 30 ila 1500 Avro arasındaki siparişler yukarıda ki vergi oranına tabi iken, 1500 Avro üzerine ise yürürlükteki ithalat vergileri uygulanmaktadır.

Yazımın sonuna gelirken eğer yurtdışından sipariş vermek istiyor fakat bu konuda acemilik yaşıyorsanız şunlara dikkat etmelisiniz:

- Sipariş vermeden önce mutlaka almak istediğiniz ürünün Türkiye’de ki fiyatlarını inceleyiniz. Fark çok yüksek bir meblağ değilse siparişinizi Türkiye’den veriniz. Böylece aldığınız üründe sorun yaşarsanız hem karşı tarafta daha rahat muhatap bularak sorununuzu daha kısa sürede çözebilir hem de uzun bir süre ürünü beklememiş olursunuz. Hepsi olmasa da çoğu ürün Türkiye’de daha ucuza ya da az bir farkla bulunabilmektedir.

- Eğer yurtdışından sipariş verecekseniz de yine o site içinde alacağınız ürünle ilgili fiyat araştırması yapınız. Aynı site içerisinde diğer satıcıların fiyat ortalamasının çok çok altında satılan bir ürün gördüyseniz bu büyük ihtimal ya çok kalitesiz bir üründür veya replikal diye tabir edilen ürünlerdendir. Her çok ucuz olan ürünün böyle olduğunu söylemiyorum ama dikkat etmekte fayda olduğunu belirtmek istiyorum. Bunun için satıcının geçmişine, alıcıların yorumlarına dikkat ediniz.

- Satıcılarla iletişim halinde olun. Çekindiğiniz bir husus varsa belirtin. Bunun için arama motorlarının çeviri özelliğini kullanabilirsiniz. Burada dikkat etmeniz gereken husus karşınızdakinin anlayacağı az ve öz kelimelerle sorunuzu veya sorunlarınızı anlatabilmenizdir. Her ne kadar arama motorlarının çeviri özelliği hususunda büyük gelişmeler olsa da şu an için hiçbir çeviri yazılımı sizin kelimelerinizi bire bir çeviremez. Genel olarak iletişimde İngilizceyi kullanın.

- Sıkıntı yaşamamak için gümrük yasaklı ürünleri sipariş vermeyin.

- 30 ila 1500 Avro arası alışverişlerinizde oluşabilecek vergileri gelen kargo görevlisine paketinizi teslim alırken ödeyebilirsiniz.

- Bu tarz sitelerde işinize yarasın yaramasın milyonlarca ürün görürsünüz. Hatta aklınıza gelmeyecek ürünlerin bile satıldığını görürsünüz. Alışverişlerinizi dizginlemenizi tavsiye ediyorum. Yoksa belli bir süre sonra bu alışveriş çılgınlığına döner ve kendinizi her ilginç ve hoşunuza giden ürünü almak zorunda hissedebilirsiniz. Bu da maddi olarak kaybınıza neden olacaktır.

- Mümkün olduğunca cüzi farklar ödeyerek ürünlerinizin takipli kargoyla gönderilmesini sağlayın. Bu size ürününüzün kargo takibini yapmanızı sağlar.

- Ülkemiz gümrük kurallarıyla ilgili Gümrükler Genel Müdürlüğünün resmi internet sitesi ana sayfasında bulunan ‘Sıkça Sorulan Sorular, Bireysel Posta ve Hızlı Kargo Muafiyetleri’ adımlarını takip ederek buradaki bilgileri okumanızı da şiddetle tavsiye etmekteyim.