Sevgili okurlar, Dost Beykoz gazetemizde yer verilen önceki 2 yazımdan sonra yazılarımla ilgili farklı tepkiler aldım. Gelen tepkilerin geneli olumlu iken beni tanıyan bazı okurlarımın tecrübelerime dayanarak daha profesyonel yazılar yazmam gerektiğini belirttiler. İlk yazımda da belirttiğim gibi köşemde bilişim profesyonellerinin ilgi alanı olan konulardan veya klasik teknolojik ürün tanıtımlarından ziyade öncelikli olarak halkın ekseriyetinin yaşadığı küçük gözüken fakat büyük sorunlara yer vermeye dikkat ediyorum.
Bu yazımızı da yine bazı kullanıcılar tarafından sıkça sorulan bir konuya ayırmak istedim. Özellikle başlıktaki konu ile bilgi sahibi olmak isteyenlerin bu yazıyı sonuna kadar okumalarını tavsiye ediyorum.
Yeni bir bilgisayar almak isteyen ama bilgisayarlarla uzaktan yakından ilgisi olmayan özellikle orta yaş üzeri insanlarla, bilgisayarını yenilemek isteyen klasik kullanıcıların ortak sıkıntısı hangi donanımdaki bilgisayarın işini göreceğini kestirememesidir. Bu süreçte örneğin çocuğuna ya da torununa karne hediyesi olarak bilgisayar hediye etmek bir vatandaşımız genellikle mahalli olarak çevresinde bulunan bilgisayarcılara bunu sorarak ya da teknoloji mağazalarına giderek burada çalışan personelin önerileri sonucu bir bilgisayarı satın alma yoluna gider.
Klasik kullanıcıların ise donanım üzerine herhangi bir bilgisi yoksa onlarda yukarıdaki yöntemi izlemektedirler. Bu kullanıcıların eğer biraz bilgisayar donanımlarına aşinalığı oluşmuşsa kullanım türüne göre kendisine uygun bir donanım haritasını kafasında çizebilmekte ve yerine göre internetteki bilişim forumlarını da takip ederek bir karara varabilmektedirler.
Yukarıda da belirttiğimiz üzere bir bilgisayarı satın almaya niyetlenmişsek, her ne kadar konu başlığını da aynı atmamıza rağmen, kendimize “nasıl bir bilgisayar almalıyım” sorusundan önce “alacağım bilgisayarı hangi amaçla kullanacağım” sorusunu sormalıyız. İşin bam teli bu soruda kopmasına rağmen tüketiciler maalesef buna dikkat etmemekte ve sonuç olarak ya donanımı yetersiz bir bilgisayar alıp mağdur olmakta ya da bilgisayarın kullanım ömrü boyunca hiçbir zaman kullanmayacağı özellikte bir bilgisayara binlerce lira harcamaktadırlar.
Gerçekten de günlük hayatımızı incelediğimizde, sadece sosyal medya takibi, klasik multimedya vb. içeriklerle ilgilenen kullanıcılar ile gerçekten işi, hobisi veya oyun sektörü gereği üst seviye donanım gerektiren bilgisayar kullanmak zorunda olan tüketiciler karşılaştırıldığında kullandıkları bilgisayarların aynı seviyede olduklarını sıkça gözlemlemekteyiz.
Günümüzde bilgisayar donanımları ilk olarak oyun piyasasına göre şekillenmektedir. İşlemcilerinin çok yüksek verimde olduğu, ekran kartlarında sınırların çoktan aşıldığı, bilgisayar belleklerinin en üst sığada satıldığı bu dönemde maalesef çoğu tüketici işine en iyi yarayacak bilgisayarın en üst seviyede donanımlı bilgisayarlar olduğu yanılgısına düşmektedirler.
- Nasıl bir bilgisayar almalıyım?
Yazıyı fazla uzatmadan ve donanım detaylarına girip kafa karıştırmadan ayrıca köşemizin limitleri dahilinde, hedef kitlemizin bilgisayar özelliklerinden pek fazla anlamayan vatandaşlarımız olduğunu varsayarak, bu kesimin kullanım tarzlarına göre satın almak istedikleri bilgisayarları hangi fiyat bandında bulabileceklerine gelelim.
- Eğer “ben ilkokula giden çocuğuma derslerinde yardımcı olsun, internetten aradığını rahatlıkla takılmadan bulsun, uzun yıllar kullansın, arada bir benim izin verdiğim kadarıyla belli oyunları oynasın, bende arada bir can sıkıntımı gidereyim” diyorsanız böyle bir bilgisayarı 1200 ila 2000 TL bandında bulabilirsiniz. (Benim önerim 1500 – 1700 TL’yi geçmemenizdir.)
- Eğer, “ben küçük işletmemde kullanmak üzere alıyorum. Arada bir ofis programlarını kullanacağım, barkod cihazı vs. bağlama durumum olabilir, boşta kaldığım zamanlarda sosyal medyayı takip eder ve video izlerim, e biraz da hızlı olsun” derseniz size önereceğim bilgisayarlar genellikle 1000 TL ile 1500 TL arası değişmektedir.
- Eğer “ben oyun müptelasıyım, yüksek grafik ve donanım gerektiren oyunları her türlü (online/ofline) oynarım, yeni çıkan oyunları da takip eder onları da oynamadan duramam” diyorsanız size bir kısıtım olmayacaktır. Keza üst seviye donanımlı bilgisayarlar genellikle, oyun sektörünün devamlı artan aşırı derecedeki donanım gereklerinden dolayı halen geliştirilmeye devam etmektedir. Tavsiyem oynadığınız oyunların donanım gereklerine göre kendi bilgisayarınızı kendinize göre uyarlamanızdır. Bunu kasa sistemine göre de kendiniz toplayabilir ya da fiyatları el yakan oyun için özel olarak üretilen dizüstü bilgisayarlara da yönelebilirsiniz. Bu tür bilgisayarların fiyat aralığı da 2500 TL civarından başlamakta ve 26000 TL’ye kadar çıkmaktadır.
Görüldüğü üzere tüketicilerin farklı farklı istekleri olabilmektedir. Bunlar sadece çevremizde sıkça karşılaştığımız örneklerdir. Örnekler bu anlattıklarımızla sınırlı değil ama en azından yazımızdan kendinize göre bir çıkarım yapabilirsiniz.
Ayrıca unutmadan belirtmeliyim ki yukarıda ki fiyat bandı örneği kullanım tarzlarına göre maksimum bir verim için minimum gerekliliklerdir. Bir bilgisayarda kullanım tarzınız ne kadar çok çeşitlenir ve buna bağlı olarak almak istediğiniz maksimum verimin de aynı oranda artmasını isterseniz minimum gerekliliklerinde artırılması gerektiğini unutmamalısınız. Ters orantılı olarak düşük düzey kullanım tarzında ise tam tersi, önerdiğim fiyat bandının daha alt segmentindeki bir bilgisayar bile işinizi rahatlıkla görebilir.
- Hangi markayı almalıyım?
Eğer bilgisayarınızı kendiniz toplamıyorsanız tabi ki bir markaya yöneleceksiniz. Ama unutulmamalıdır ki sıfırdan bilgisayar üreten bir firma şu an için yok. Daha doğrusu ben bu zamana kadar görmedim J Tanınmış bilgisayar firmaları da değişik firmaların ürettikleri donanım parçalarını yani işlemci, anakart, ekran kartı, bellek vs. alır toplar ve satar. Haliyle burada önemli olan markalı bilgisayar üreticilerinin tüketicilere ne sunduğudur.
Bu konuyu açmak gerekirse, alacağınız bilgisayarın markasına göre kasa, klavye ve plastik kalitesi yani malzeme kalitesi değişebilmektedir. Burada dizayn ve estetikte önemli bir yer tutmaktadır. Bunlar kullanım açısından çok önemli argümanlardır. Ayrıca bir diğer önemli olan konu ise tüketicilerin şikayetlerine karşı müşteri memnuniyetinin nasıl olduğu, herhangi bir arıza ya da sorun durumunda hem çağrı merkezi olarak hem de servis açısından yeteri kadar teknik desteğin sağlanıp sağlanmadığıdır. Kullanıcı şikayetlerinin çoğunun servis şikayetlerinden geldiğini gördüğümden bu konunun da önemli olduğunu düşünüyorum. Ayrıca her ne kadar bazı firmalar gereksiz uygulamalarla bilgisayarın hard diskini doldursalar da, bilgisayarlarla birlikte bazı kullanıcı dostu menüler ve yazılımlarında kurulu gelmesi bilgisayar kullanım seviyesi düşük insanlara daha rahat kullanım imkanı sunarak faydalı olmaktadır.
Sözün özü markalı bilgisayar firmalarının çoğunluğu tanınmış büyük firmalardır. Müşteri memnuniyetini ve kaliteyi esas alırlar ama üretim hatasından kaynaklı sorunları da olabilir. Yanlış bir operasyon sonucu partner teknik servis firmasından kaynaklı sorunlar da yaşayabilmektedirler. İnternette arama yaptığınızda genellikle her firmayla ilgili şikayet görebilirsiniz. Herkes için geçerli değil ama bir kullanıcının bir sorun yaşaması ve internette şikayetini dile getirmesi o firmanın yanlış anlaşılmasına sebep olabilmektedir. Önemli olan sorunların devam ettirilmemesi ve firmanın sorunlara müdahale etmesidir. Yukarıda yazdığımız kıstaslara dikkat ederek bir firmaya yönelebilir veya çevrenizdeki memnun kullanıcıların marka önerilerini de dikkate alabilirsiniz. İlle de bir marka istiyorsanız ya da 2-3 model arasında kalıp karar veremiyorsanız ve böyle bir durumda bana yazarsanız kendi kullanımlarımdan ve bu zamana kadar çevremden edindiğim tecrübelere göre, kullanım şeklinize uygun bir markaya da yönlendirebilirim.
- Bilgisayarımı yenilemeli miyim?
Bu soruya cevabımız kullanım şekillerinize göre değişecektir.
Keza alt veya orta seviye bir bilgisayarınız var ve yüksek donanım gerektiren bir bilgisayara ihtiyacınız var ise öncelikle kullandığınız bilgisayarın anakartının desteklediği limite kadar bilgisayarınızda donanım değişikliğine gidebilirsiniz. Bu şekilde bir değişiklik işinizi görüyorsa size maddi açıdan daha az külfet getirecektir.
Ya da bilgisayarınızı sadece sosyal medyayı takip etme, internet, ofis uygulamaları, multimedya gibi özellikler için kullanıyor ve “bu bilgisayar artık eskisi gibi hızlı değil, geç açılıyor kapanmak bilmiyor, format attım ama pek faydasını göremedim” diyenlerdenseniz, size ufak bir önerim olacaktır. Her ne kadar mekanik hard disklere göre pahalı olmasına rağmen uygun fiyata bir SSD disk satın alır ve sisteminizi bu yeni SSD diske imajını yani birebir kopyasını atarsanız eski durumuna göre kat be kat hız göreceğinizi söyleyebilirim.
SSD diskler mekanik disklere göre çok çok hızlıdır. Bu da size bilgisayar açılıp kapanma süresinden tutunda, dosyalarınıza ve verilerinize daha hızlı ulaşmanıza ve daha fazla aktarım hızına sahip olmanızı sağlayacaktır. Ayrıca eski hard diskinizi de bilgisayara bağlayıp yedek olarak kullanabileceğiniz gibi, cüzi bir fiyata hard disk kutusu alıp harici hard disk olarak ta kullanabilirsiniz. Yani yaklaşık 150-200 TL’ye alacağınız bir SSD diskin sağlayacağı hız ile kendinizi yeni bir bilgisayar almış gibi hissedebilirsiniz.
Ama ben ille de bilgisayarımı değiştireceğim diyorsanız da tabi ki son karar sizin.
