Beykoz'un nüfusu 250 bin... Ortalama bir ekmek yenildiğini varsayarsak, hergün bu ilçede 250 bin ekmek tüketiliyor. Ümraniye, Çekmeköy ve hatta Beyoğlu'ndaki fırın ve marketlerde ekmek 1 lira iken, Beykoz'da 1 lira 25 kuruş...
Beykoz'un vatandaşının cebinden her gün ortalama 60 bin lira fazladan para çıkıyor.
Konuyla ilgili araştırmalarını derinleştiren Dost Beykoz ise çarpıcı sonuçlara ulaştı. Buna göre Beykoz'da ekmeğini fırından alan vatandaşların sayısı her geçen gün azalırken, geniş bir kesim; evinde ‘kendi ekmeğini yine kendisi’ yapıyor. Çavuşbaşı'nda oturan ve aylardır ekmeği evinde yapan Azime Öztürk, "Bir tepsi ekmek, 8 ekmek demek. Ben yalnızca ekmeğe her gün 10 lira para veremem. Neden bu kadar pahalı oldu, anlayamıyorum" diyerek, 1 lira 25 kuruşa satılan ekmeğin Beykoz için fazla olduğunu vurguluyor. Öte yandan BİM Mağazaları Kadıköy’de 250 gram ekmeği 60 kuruştan satarken, Beykoz’da aynı ekmeği 1 lira 20 kuruştan satıyor.
Uzakdoğu'da ortaya çıktığı sanılan Mısır'dan Roma İmparatorluğu'na kadar tarihin her döneminde sofralardan eksik edilmeyen ekmek, 21. yüzyıla girdiğimiz şu günlerde büyük tartışmalara neden oluyor. Beykoz'da bir süredir 1 lira 25 kuruşa satılan ekmek, vatandaşı canından bezdiriyor. Soğuksu'dan Paşabahçe'ye Çavuşbaşı'ndan Kavacık'a kadar hemen her yerde 1 lira 25 kuruş olan fiyat, kalabalık ailelerin belini büküyor.
Konuyla ilgili olarak görüştüğümüz meslek erbapları ise fiyatların gidere göre belirlendiğini dile getirerek, 1 lira 25 kuruşluk fiyatın 'normal' olduğunu ifade ediyor. Türkiye'nin ekmekle ilgili en büyük sivil toplum kuruluşlarından birisi olan Ekmek Sanayi İşverenler Sendikası'nın Beykoz Şubesi Başkanı Recep Çelik, 2007 yılından bu yana ekmeğin 1 liradan satıldığına dikkat çekerek, "Ekmek, uzun yıllardır zaten 1 liraya satılıyordu. Üreticinin maliyetleri arttıkça bu da fiyatlara yansıyacaktır. Şu anda 1 lira olan yerlerin de kısa süre içerisinde 1 lira 25 kuruşa fiyatlarını yukarı yönde çekeceğini düşünüyoruz. Bu konuda Beykoz da dâhil herhangi bir ilçede ekmek fiyatının düşmesi mümkün değil" şeklinde konuşuyor.
Recep Çelik: “Fırıncıların çoğunluğu İTO’ya kayıtlı…”
İstanbul genelindeki fırıncıların yaklaşık yüzde 70'inin İstanbul Ticaret Odası'na (İTO) kayıtlı olduğunu hatırlatan Ekmek Sanayi İşverenler Sendikası Beykoz Şube Başkanı Recep Çelik, kalan yüzde 30'unun ise Esnaf ve Sanatkârlar Odası'na bağlı olarak çalıştığını ve farklılıkların da kimi zaman bu nedenle ortaya çıktığını anlatıyor. İTO'nun 250 gramlık ekmekte fiyatları serbest bıraktığına dikkat çeken Recep Çelik, bu konuda inisiyatifin fırıncıların elinde olduğunu vurguluyor. Ekmeğin gramajıyla ilgili de yasalarda bir düzenleme olduğuna dikkat çeken Recep Çelik, "Ekmeğin hangi gramajda olduğu taahhüt edildiyse, aynı ağırlıkta olmalıdır. 250 gramlık bir ekmek 200 gram olamayacağı gibi 300 gram da olamaz. Yasalarda, aşağıya doğru ağırlığın yüzde 3'ü ve yukarıya doğru da ağırlığın yüzde 10'u kadar bir ölçü sınırı vardır. Yani 250 gram ekmeği düşünürsek bunun yasal ağırlığı 242 buçuk gram ila 275 gram ağırlıktır. Ekmek bu sınırdan aşağıda ya da yukarıda olamaz" şeklinde bir açıklama yapıyor.
‘Yasal üst limit 275 gram ancak 280 gramlık ekmek var!’
Oysa Dost Beykoz'un yaptığı araştırmalarda ekmek gramajının zaman zaman 280 grama kadar çıktığı ortaya çıkıyor. Yasal sınırı da aşan bu ağırlığın nedeninin ise fiyatın 1 lira 25 kuruşa çıkarılmasından doğan sıkıntıya 'bir kılıf uydurmak' olduğu sanılıyor. Kimi fırıncıların ise "Vicdanım elvermiyor" diyerek gramajı 280'e çıkardığı iddia ediliyor. Yine Beykoz'da birçok fırının ekmeği 1 liradan satmak istemesine karşın, bazı kişilerce kendilerine engel olunduğu, tehdit edildikleri konuşuluyor. Dost Beykoz'un bu iddia konusunda görüşlerine başvurduğu Ekmek Sanayi İşverenler Sendikası Beykoz Şube Başkanı Recep Çelik ise söylentileri kesin bir dille yalanlıyor ve "Beykoz'da böyle bir durum söz konusu olamaz. Yakın zamanda çevre ilçelerde de 1 lira 25 kuruşluk fiyata geçilecek. Fırınlar 1 lira 25 kuruşa satmak varken neden 1 liraya ekmek satsın ki? Bu fiyatların belirleyicisi maliyetlerdir. Hiçbir fırıncı zararına satış yapmak istemez" şeklinde konuşuyor.
Ekmek fiyatlarıyla ilgili Beykoz'un yaşadığı sıkıntılar, başka bir ilçede ise yaklaşık 1 yıldır yaşanmaya devam ediyor. Doğal güzelliği bakımından zaman zaman adı Beykoz'la birlikte anılan Sarıyer’de vatandaşlar, yaklaşık 1 yıldır ekmeği 1 lira 25 kuruştan yiyor. İstanbul'un her yerinde ekmek 1 lirayken, vatandaşın 1 lira 25 kuruş ödeyerek 1 ekmek satın aldığı Sarıyer'de yerel basın zaman zaman yetkililere çağrıda bulunuyor. Bu denli farklılık gösteren ekmek fiyatları ise en çok vatandaşı mağdur ediyor. İşçi, memur ve emeklilerin sofralarının vazgeçilmezi olan ekmek, 5 kişi ve üzerinde yaşayan aileleri kara kara düşündürüyor. Vatandaş ise 1 lira 25 kuruşu veremediği için ekmeği daha ucuza satan yerleri tercih etmeye çalışıyor.
‘BİM, en pahalı ekmeği Beykoz’da satıyor!’
Mağaza sayısı ve yıllık ciro bakımından Türkiye'nin en büyük perakende kuruluşu olan Birleşik Mağazalar A.Ş. (BİM) vatandaşların ilk tercihlerinden birisi olarak ortaya çıkıyor... Ancak Beykoz, BİM konusunda da şanssızlık yaşayan bir ilçe olarak dikkat çekiyor. Dost Beykoz'un yaptığı araştırmaya göre BİM'in Kadıköy Mağazası'nda 250 gram ekmek 60 kuruşken, Beykoz Mağazası'nda aynı ekmek 1 lira 20 kuruştan satılıyor! 250 gramlık ekmek BİM'in Ümraniye Mağazası'nda 65 kuruşa satılırken, Üsküdar Mağazası'nda ise 1 lira 15 kuruş etiketiyle tezgâhta duruyor. Dost Beykoz'un araştırmasına göre BİM'in Beykoz Mağazası ise 1 lira 20 kuruşluk fiyatla ekmeğin 'en pahalı' satıldığı ilçe olarak dikkat çekiyor. Yıllardır ‘hijyen’ konusunda sayısız ödül ve takdir belgesi alan İstanbul Halk Ekmek ise Beykoz'da 7 noktada hizmet veriyor ve 300 gramlık ekmek burada 60 kuruştan satılıyor.
Uzmanlar, dünyada yıllık kişi başına 150 kilogramlık tüketimle Türkiye'nin en çok ekmek tüketen ülke olduğunu söylüyor. Avrupa'da da ekmek tüketiminde lider olan Türkiye'yi yıllık yaklaşık 100 kilogramlık tüketimle Bulgaristan takip ediyor. İngiltere, yıllık 32 kilogramlık tüketimle 'en az ekmek tüketen ülke' konumundayken, onu yıllık 36 kilo ile İspanya takip ediyor. Bu istatistik bilgilerine ise açık ki, 'ev yapımı' ekmekler dâhil edilmiyor. Beykoz'da ise 1 lira 25 kuruşluk ekmek fiyatını yüksek bulan vatandaşlar, ekmeği evlerinde kendileri yaparak 'alternatif' oluşturmaya çalışıyor. Aylardır ekmeği evinde yaptığını dile getiren ve 8 kişilik ailenin mutfak giderlerinde ekmeğin büyük yer tuttuğuna dikkat çeken Azime Öztürk, dar gelirli aileler için evde ekmeğin nasıl yapıldığını şöyle anlatıyor:
‘Azime Öztürk, ev yapımı ekmeğin tarifini veriyor’
"Bir tepsi ekmeğe bir paket un koyuyoruz. Fiyatı 3 lira... Üzerine maya, tuz ve sıcak su ekliyoruz; hamur haline getiriyoruz. Ekmek mayaları marketlerde 'paket' olarak satılıyor. 42 gramlık bu paketlere 50 kuruş veriyoruz. Hamur haline getirdikten sonra bir süre hamuru dinlendiriyoruz. Daha sonra fırına atarak 45 dakika ila 1 saat arası pişmesini bekliyoruz. Normalde 1 ekmeği bu şekilde 1 lira 25 kuruş yerine, elektrik tüketimiyle birlikte 50-60 kuruşa mal etmeye çalışıyoruz."
Zabıta Müdürü Ata: “Beykoz’da haftanın 2 günü denetim yapılıyor!”
Yine Dost Beykoz'un ulaştığı Beykoz Belediyesi Zabıta Müdürü Hüseyin Ata da ilçedeki fırınların İlçe Tarım Müdürlüğü'ne bağlı ekiplerle birlikte haftanın 2 günü denetime tabi tuttuklarını belirtiyor. Salı ve Perşembe günleri denetim yaptıklarını ifade eden Zabıta Müdürü Ata, genel olarak gramajı kontrol ettiklerini ancak fiyat konusunda yetkileri olmadığından bir yaptırım uygulamadıklarını kaydediyor. Belediye olarak 'temizlik' konusunda sıkı bir denetim yaptıklarını anlatan Hüseyin Ata, buna uymayan fırınlara eksiklerini tamamlamak üzere 1 hafta süre verdiklerini ve yine eksiklerin devam etmesi halinde de para cezası uyguladıklarını vurguluyor. Para cezası ile de eksik gidermeyen fırınlara kapatma cezası uyguladıklarını dile getiren Beykoz Belediyesi Zabıta Müdürü Hüseyin Ata, 'Son 6 ay içerisinde Beykoz'da herhangi bir fırın kapatma cezası aldı mı?' sorusuna ise 'Hayır' yanıtını veriyor.
Haber Merkezi
