Mahalle bakkallarının büyük sermayeye kurban verildiği şu süreçte, onlar hala veresiye defterleriyle sosyal yaraya merhem olmaya çalışıyorlar…
Beykoz Pazarcılar Dernek Başkanı Mehmet Demir anlattı
Ülkemizde çeşitli meslek grupları vardır ki, sokaktaki vatandaşla bire bir muhataptırlar.. Onlar bazen vatandaşın dert ortağı olur, bazen de sırdaşı… Vatandaş; yoksulluğunu, siyasete bakışını, öfkesini sevincini zaman zaman onlarla paylaşır. Bir yerden bir yere giderken, aradaki zaman sohbet ederek değerlendirilir… Böylece taksiciler vatandaşın gündemini en iyi bilen emekçileri olma özelliğini taşırlar… Berberlerde öyledir… Onlarda tıraş zamanını sohbetle geçirirler.. Bu sohbet esnasında, vatandaşın birçok konuda düşüncesini öğrenir, sırdaşlık mertebesine erişirler.
Pazarcılıkta bu paralelde değerlendirilir… Mahalle bakkallarının büyük sermayeye kurban verildiği şu süreçte, onlar hala veresiye defterleriyle sosyal yaraya merhem olmaya çalışıyorlar… Onlar bir nebze de olsa, gün yüzüne çıkarılmak istenmeyen yoksulluğun önüne set çekiyor, kendi derdini ise ancak, pazarını toplayıp, sabahın dördünde çıkmak üzere gitmiş olduğu evinde fark ediyor.
Haftanın birkaç günü gitmiş olduğunuz semt pazarında karşılaştığınız pazarcı esnafını ziyaret eden Dost Beykoz, onların gün ışımadan başlayan zor hayatlarını Dernek Başkanı Mehmet Demir’e sordu.
Beykoz Pazarcılar Dernek Başkanı Mehmet Demir, temsil ettiği 500’e yakın pazarcı esnafının sıkıntılarını anlatırken, bugün iş bulabilseler en az 300 pazarcının asgari ücretle işe girmeye hazır olduğunu söylüyor.
Mehmet Demir kimdir?
1964 yılında Kastamonu Cide’de doğdu. 5 yaşından beri Beykoz’da yaşıyor. Çubuklu İlkokulu, Anadoluhisarı Orta Okulu ve Beykoz Denizcilik ve Su Ürünleri Meslek Lisesi’nden mezun oldu. 1999 2009 yılları arasında Kas-Der Beykoz Şube Başkanlığı, 1995 yıllından beri de Boğaziçi Beykoz Pazarcılar Derneği Başkanlığını yürütüyor.
2 dönem Belediye Meclis üyeliği ile Beykoz’a siyasi anlamda hizmet etti. Bu sürede 4 yıl daimi encümen, 1 yıl Başkan danışmanlığı ve İmar ve Hukuk Komisyonlarında görev yaptı. Çeşitli STK’lar da sorumluluk üstlenen Mehmet Demir Beykoz’da tanın bir isim olmanın zorluklarıyla da zaman zaman karşılaştı.
Pazar esnafının 1 günü nasıl geçer?
Pazarcılık çok meşakkatli bir meslektir. Esnaf gece hale gider ve curcuna içinde malı alır. 1 liralık mala 5 lira isterler ve gün ağarırken tezgâhlar konulur. Günün akşamına kadar bir kargaşa ve yorgunlukla mücadele eder. Yazın sıcakta kışın soğukta. Beykoz’da 7 Pazar vardır… Bunların en büyükleri, Beykoz, Paşabahçe ve Kavacık’tır
Beykoz Pazarcılar Derneği’nden söz eder misiniz?
Derneğimizin ofisi kendi mülküdür… Ve bu mülk pazarcılardan toplanan 1 TL’lerle alınan bir yerdir. 11 kişilik Yönetim Kurulumuz var. Pazar kurulan yerde ise, her pazarcının yeri bellidir… O anlamda esnaf arkadaşların arasında pek sorun çıkmaz, çıksa da dernek kayıtları devreye girerek sorunu çözeriz…
Siyaset ve dernek başkanlığınız?
Benim Meclis üyeliği yapmış olmam haliyle yerel yönetimle irtibatta olmamı gerektiriyor… Bu nedenle pazarcıların sorunlarına çözüm sağlamamızda kolaylaşıyor…
Belediye Başkanı’nın çalışmalarını beğeniyorum…
Ben son süreçte kendimi siyasetten çektim. Yanlış anlaşılmalara neden olacak ifadeler kullanmak istemiyorum! Beykoz için en hayırlısını arzu etmekten başka siyasette bir talebim yok… Beykoz Belediye Başkanı’nın çalışmalarını beğeniyorum. Fabrikaların kapanmasının yarattığı olumsuzluğun, üniversitelerin açılmasıyla ortadan kalkacağını düşünüyorum. Pazar esnafı olarak ne zaman Belediye’ye gitsek yardımcı oluyorlar. Referandumda biz, ‘Hayır’ı savunmamıza rağmen Başkanımızla bir sorunumuz yok… Demokratik ortamda bir seçim yapıldı, sonuçtan herkes memnun.
Pazar müşterisinin potansiyeli nedir?
Müşteri potansiyeli % 85’i Karadenizli olan bölgemizde, pazar esnafı hala veresiye veriyor… Bu da toplumun yaşadığı sorunlar arasında geçim sıkıntısının hala ön sıralarda olduğunu ortaya koyuyor… Dev marketlerin ekonomiyi egemenliği altına aldığı bu süreçte, vatandaşımız bizden gelip veresiye istemek zorunda kalıyor… Tabii bu bizleri üzüyor. Netice de, bu durum Pazar esnafımızın müşteriye bakış açısını da ortaya koyuyor. Dernek olarak, bu durumlarda vatandaşımıza olabildiğince yardımcı olmaya çalışıyoruz. Bunun yanında esnafımıza zaman zaman müşteriye nasıl davranması gerektiği konusunda da bilgilendirme yapıyoruz.
Pazar esnafının ekonomisi çok iyi midir?
Pazar esnafının zor bir yaşantısı vardır… Belki de bilimsel bir araştırma yapılsa pazarcılık en zor meslekler arasına girer.. Pazar esnafının ekonomisi iyi değildir… Tamamen ülkenin ekonomisini endeksli olarak şekil alır…
Dernek olarak 500’e yakın esnaf arkadaşımızı temsil ediyoruz… Bir pazarcı esnafının ailesiyle birlikte 4 kişi olduğunu varsayarsak, yaklaşık 2000 kişi pazarcılıktan ekmek yiyor… Bu da Beykoz’un yaşadığı zor süreci bir nebze olsun rahatlatıyor.
Bizim müşterimiz hep sade vatandaştır… Esnaf, işçi, memur ve emekli… Bu kesimlerin ekonomik durumu ne kadar rahatsa, alım güçleri ne kadarsa, pazar esnafı da aynı kategoridedir… Çünkü Pazar esnafının müşterisi tamamen bu kesimden oluşuyor. Bugün Beykoz’da pazarcılık yapan 500 arkadaşımızdan, asgari ücretle iş bulsa en az 300 arkadaşımızın gideceğinden emin olabilirsiniz… İşte pazarcının en somut hali budur !..
Bu paralelde hayat standardı belirli bir çizginin üzerine çıkamayan esnafımız kendi içinde de dayanışmaya önem veriyor… Hastası, düğünü, cenazesi olan arkadaşlarımıza yönelik kendi içimizde örnek bir dayanışma sergiliyoruz.
Sorunlarınızı nasıl sıralıyorsunuz?
Pazar esnafının en önemli sorunu haksız rekabettir… Büyük marketler bize ciddi manada darbe vurmasına karşın, oluşturduğumuz alternatifleri de etkisizleştirmeye çalışıyorlar…
Kaldırımları işgal eden marketlere karşı yasal hiçbir yaptırım uygulanmazken, Pazar kurulduğu gün market olarak değil, manav olarak çalışıyorlar.
Marketler insanları aldatıyor !..
Marketler hangi bölgede semt pazarı varsa o günü halk günü yaparak 1 hafta biriktirdikleri döküntü malları pazar fiyatının altında satarak temizliyorlar. Ertesi gün, pazar kurulmadığı günde pazar fiyatlarının iki katına satarak insanları aldatıyorlar. Market sahiplerine soruyorum. Neden sebze meyve reyonlarını marketin içine değil de, dışına ve kaldırımlara koyuyorlar? Adaletli rekabet yapmak istiyorsa içeride çalışmaları gerekir.
Pazarda her zaman taze ve günlük sebze meyve olur.
Marketleri tercih eden müşteri potansiyeli pazarları biraz daha farklı değerlendiriyor… Aslında, pazarda satılan ürünler taze ve günlük olması nedeniyle her kesimden insanın ihtiyacına cevap verebilecek niteliktedir. Türk halkının farklı bir pazar kültür vardır.. Beykoz pazarlarında, zengin ve fakir olmakla birlikte her kesim taze sebze ve meyve alabilir.
Diğer bir önemli sorunumuz ise, özellikle yaz aylarında başka illerden ve ilçelerden Beykoz’a gelerek, seyyar araçlarla mahallelerde ses kirliliği yaparak megafonla satış yapan araçlardır. İnşallah bu yaz zabıtamızla birlikte bu sorunu çözeceğimize inanıyorum.
Pazar esnafımızın %’de 100’ü Beykoz’da ikamet ediyor
Başka bir konuda; Kadıköy, Üsküdar gibi pazarlara gelen esnafın büyük çoğunluğu o ilçede ikamet etmiyor… Komşu ilçelerden gelen esnaflar vardır oralarda. Ama bizim esnafımızın %’de 100’ü Beykoz’da ikamet etmektedir. Beykoz’da vergi vermektedir. Beykoz ‘da oy kullanmaktadır… Bunlar Beykoz için çok önemlidir.
Beykoz’da sosyete pazarı tartışması?
Sosyete Pazarı Acarlar da kurulduğu zaman biz eylem yaptık. 100 araçlık konvoyla esnafımız pazar yerinden geçerek pasif eylemde bulundu. Bu tepki ciddi ses getirdi.
Daha sonra Beykoz Belediye Başkanımızla konuşarak pazarı kaldırdık. Belirli biz zaman sonra aynı durum Dedoğlu Viyadüğü’nün altında yapılmak istendi. O arazinin sahibi bizim arkadaşımızdı… Bize gelerek, ‘burada böyle bir şey yapılmak istendiğini söyledi… Bizde ona, ‘orada Beykozluların çalışması şartıyla olur’ dedik. Bu süreçte Belediye Başkanı da bizi destekledi.
Bu görüşmeler sonucunda, bizim arkadaşlarımız pazarı kurdu, fakat daha sonra Beykoz pazarcıları burayı terk etti.
Dost Beykoz / Özel Söyleşi
